Met een verzameld werk krijgt de Vlaamse dichter Charles Ducal na jaren noeste arbeid eindelijk de eer die hem toekomt. Zijn zes bundels, ontstaan tussen 1987 en 2009, zijn nu gebundeld verkrijgbaar als ‘Alsof ik er haast ben’. Zijn existentieel geladen poëzie heeft een heel taalgerichte inslag en het is die combinatie, tussen vorm en stijl, die zorgt voor een enorm ontroerend potentieel. Het maakt deze bundel tot de fenomenale getuigenis van een indringend dichterschap.

Diverse blijken van waardering vielen Charles Ducal, pseudoniem voor Frans Dumortier, reeds vóór het verschijnen van deze verzamelde gedichten te beurt. Iedereen die er het meesterlijke debuut van deze Leuvense leerkracht Nederlands op naslaat, begrijpt waarom. 'Huwelijk' is een bundel die gaat over de driehoeksverhouding tussen de dichter, de werkelijkheid van zijn huwelijk en zijn poëticale verbeelding. Dat levert gedichten op waaruit een aversie spreekt voor de begriploze vrouw die hem toonbaar wil maken aan de buitenwereld. De vaak harde en cynische ondertoon vindt zijn weerslag in een strakke vormtaal.

Twee bundels later blijkt ‘Huwelijk’ het eerste deel te zijn geweest van een drieluik dat handelt over de tweespalt tussen verbeelding en werkelijkheid en de angst om het reële strijdtoneel te betreden. Ook dient de dichter zich los te snijden van dominerende figuren uit zijn verleden: er is de kafkaëske vader en een sterke vrouw die hem confronteert met zijn angsten. In ‘De hertog en ik’, Ducals tweede bundel, voert hij een hertog op als symbool voor alle ‘ikken’ die de dichter in de realiteit niet is, maar zou willen zijn. Niet toevallig betekent het woord ‘ducal’ ook hertogelijk.

Uit deze gedichten komt een schuldbewust figuur naar voren, die zichzelf genadeloos analyseert. Dit zoeken naar een eigen identiteit is een andere rode draad in Ducals werk. Als in ‘Moedertaal’ ook de moederfiguur opdoemt en daarmee de taal die de dichter aan haar moest ontworstelen, dan is het drieluik simultaan met het thematisch geheel afgewerkt.

In ‘Moedertaal’ zie je Ducal de strenge vorm verlaten ten gunste van een meer vrije poëzie. Die lijn zal vanaf de volgende bundel, ‘Naar de aarde’, worden aangehouden. Tegelijk lijkt Ducal hier van onder zijn glazen stolp vandaan te komen en de wereld toe te laten. De lossere versvormen dienen een meer geëngageerde poëzie die standhoudt in het vleselijk geladen ‘In inkt gewassen’, waarin het materiële wordt getoetst aan het geestelijke.

De formele en inhoudelijke kentering zet zich verder in de steeds meer verontwaardigd-geëngageerde gedichten van ‘Toegedekt met een liedje’. Deze stijlbreuk tussen de drie eerste en drie volgende bundels maakt ‘Alsof ik er haast ben’ extra interessant als verzameling. Maar hoe dan ook vind je binnen de grote coherentie van elke afzonderlijke bundel een trefzeker en beeldrijke dichter met een enorme toewijding voor de taal, want uiteindelijk is het slechts de juiste formulering die maakt dat een ervaring in poëzie gegoten de lezer kan raken in zijn diepste zelf.

Charles Ducals poëzie staat bekend als traditioneel en toegankelijk, wat waarschijnlijk komt door de grote herkenbaarheid van zijn gedichten. Menselijk inzicht ligt hiervan aan de basis en Ducal koppelt dit aan een groot mededogen. Deze poëzie ademt een grote noodzakelijkheid, is nooit zomaar schoonschrijverij. ‘Alsof ik er haast ben’ is dan ook een dankbare kans om het voorlopige universum van een van de grootste Vlaamse dichters in zijn geheel in huis te halen.