1921 POLAND RUDYARD KIPLING JUST SO STORIES 2ND EDITION BOOK POLISH-ENGLISH 

This is an EXTREMELY RARE book, 2nd edition translation RUDYARD KIPLING book into Polish . Just so Stories= Takie sobie opowiadania. Includes the following stories: The Butterfly that stamped. The Elephant's Child. The Cat that walked by himself. How the Rhinoceros got his Skin. Text in Polish and in English face to face. This book is the 2nd edition of  Just so Stories to Polish. Printed in Warszawa in 1921.  Only Two library worldwide hold this book  (National Library of Poland and The British Library in London). This book contains 93 pages. Good condition. Size: 7x5 inch ( 18x12.5 cm).

Winning bidder pays $15.00 Postage international registered air mail.
Authenticity 100% Guaranteed

Please have a look at my other listings

Good Luck!



Joseph Rudyard Kipling (/ˈrʌdjərd/ RUD-yərd; 30 December 1865 – 18 January 1936)[1] was an English journalist, short-story writer, poet, and novelist. He was born in India, which inspired much of his work. Kipling's works of fiction include The Jungle Book (1894), Kim (1901), and many short stories, including "The Man Who Would Be King" (1888).[2] His poems include "Mandalay" (1890), "Gunga Din" (1890), "The Gods of the Copybook Headings" (1919), "The White Man's Burden: The United States and the Philippine Islands" (1899), and "If—" (1910). He is seen as an innovator in the art of the short story.[3] His children's books are classics; one critic noted "a versatile and luminous narrative gift."[4][5] Kipling in the late 19th and early 20th centuries was among the United Kingdom's most popular writers.[3] Henry James said "Kipling strikes me personally as the most complete man of genius, as distinct from fine intelligence, that I have ever known."[3] In 1907, he was awarded the Nobel Prize in Literature, as the first English-language writer to receive the prize, and at 41, its youngest recipient to date.[6] He was also sounded out for the British Poet Laureateship and several times for a knighthood, but declined both.[7] Following his death in 1936, his ashes were interred at Poets' Corner, part of the South Transept of Westminster Abbey. Kipling's subsequent reputation has changed with the political and social climate of the age.[8][9] The contrasting views of him continued for much of the 20th century.[10][11] Literary critic Douglas Kerr wrote: "[Kipling] is still an author who can inspire passionate disagreement and his place in literary and cultural history is far from settled. But as the age of the European empires recedes, he is recognised as an incomparable, if controversial, interpreter of how empire was experienced. That, and an increasing recognition of his extraordinary narrative gifts, make him a force to be reckoned with."[12] Contents 1 Childhood (1865–1882) 1.1 Education in Britain 1.2 Return to India 2 Early adult life (1882–1914) 2.1 Return to London 2.2 London 2.3 United States 2.3.1 Life in New England 2.4 Devon 2.5 Visits to South Africa 2.6 Sussex 2.6.1 Speculative fiction 2.6.2 Nobel laureate and beyond 2.7 Freemasonry 3 First World War (1914–1918) 3.1 Death of John Kipling 4 After the war (1918–1936) 5 Death 5.1 Legacy 5.2 Links with camping and scouting 5.3 Kipling's Burwash home 5.4 Reputation in India 6 Art 7 Screen portrayals 8 Bibliography 9 See also 10 References 11 Cited sources 12 Further reading 13 External links Childhood (1865–1882) Malabar Point, Bombay, 1865 Rudyard Kipling was born on 30 December 1865 in Bombay, in the Bombay Presidency of British India, to Alice Kipling (née MacDonald) and John Lockwood Kipling.[13] Alice (one of the four noted MacDonald sisters)[14] was a vivacious woman,[15] of whom Lord Dufferin would say, "Dullness and Mrs Kipling cannot exist in the same room."[3][16][17] John Lockwood Kipling, a sculptor and pottery designer, was the Principal and Professor of Architectural Sculpture at the newly founded Sir Jamsetjee Jeejebhoy School of Art in Bombay.[15] John Lockwood and Alice had met in 1863 and courted at Rudyard Lake in Rudyard, Staffordshire, England. They married and moved to India in 1865. They had been so moved by the beauty of the Rudyard Lake area that they named their first child after it. Two of Alice's sisters were married to artists: Georgiana to the painter Edward Burne-Jones, and her sister Agnes to Edward Poynter. Kipling's most prominent relative was his first cousin, Stanley Baldwin, who was Conservative Prime Minister three times in the 1920s and 1930s.[18] Kipling's birth home on the campus of the J.J. School of Art in Bombay was for many years used as the dean's residence.[19] Although a cottage bears a plaque noting it as his birth site, the original one may have been torn down and replaced decades ago.[20] Some historians and conservationists take the view that the bungalow marks a site merely close to the home of Kipling's birth, as it was built in 1882 – about 15 years after Kipling was born. Kipling seems to have said as much to the dean when visiting J. J. School in the 1930s.[21] Map of places visited by Kipling in British India Kipling wrote of Bombay: Mother of Cities to me, For I was born in her gate, Between the palms and the sea, Where the world-end steamers wait.[22] According to Bernice M. Murphy, "Kipling's parents considered themselves 'Anglo-Indians' [a term used in the 19th century for people of British origin living in India] and so too would their son, though he spent the bulk of his life elsewhere. Complex issues of identity and national allegiance would become prominent in his fiction."[23] Kipling referred to such conflicts. For example: "In the afternoon heats before we took our sleep, she (the Portuguese ayah, or nanny) or Meeta (the Hindu bearer, or male attendant) would tell us stories and Indian nursery songs all unforgotten, and we were sent into the dining-room after we had been dressed, with the caution 'Speak English now to Papa and Mamma.' So one spoke 'English', haltingly translated out of the vernacular idiom that one thought and dreamed in."[24] Education in Britain English Heritage blue plaque marking Kipling's time in Southsea, Portsmouth Kipling's days of "strong light and darkness" in Bombay ended when he was five.[24] As was the custom in British India, he and his three-year-old sister Alice ("Trix") were taken to the United Kingdom – in their case to Southsea, Portsmouth – to live with a couple who boarded children of British nationals living abroad.[25] For the next six years (from October 1871 to April 1877), the children lived with the couple – Captain Pryse Agar Holloway, once an officer in the merchant navy, and Sarah Holloway – at their house, Lorne Lodge, 4 Campbell Road, Southsea.[26] In his autobiography published 65 years later, Kipling recalled the stay with horror, and wondered if the combination of cruelty and neglect which he experienced there at the hands of Mrs Holloway might not have hastened the onset of his literary life: "If you cross-examine a child of seven or eight on his day's doings (specially when he wants to go to sleep) he will contradict himself very satisfactorily. If each contradiction be set down as a lie and retailed at breakfast, life is not easy. I have known a certain amount of bullying, but this was calculated torture – religious as well as scientific. Yet it made me give attention to the lies I soon found it necessary to tell: and this, I presume, is the foundation of literary effort."[24] Kipling's England: A map of England showing Kipling's homes Trix fared better at Lorne Lodge; Mrs Holloway apparently hoped that Trix would eventually marry the Holloways' son.[27] The two Kipling children, however, had no relatives in England they could visit, except that they spent a month each Christmas with a maternal aunt Georgiana ("Georgy") and her husband, Edward Burne-Jones, at their house, The Grange, in Fulham, London, which Kipling called "a paradise which I verily believe saved me".[24] In the spring of 1877, Alice returned from India and removed the children from Lorne Lodge. Kipling remembers "Often and often afterwards, the beloved Aunt would ask me why I had never told any one how I was being treated. Children tell little more than animals, for what comes to them they accept as eternally established. Also, badly-treated children have a clear notion of what they are likely to get if they betray the secrets of a prison-house before they are clear of it."[24] Alice took the children during Spring 1877 to Goldings Farm at Loughton, where a carefree summer and autumn was spent on the farm and adjoining Forest, some of the time with Stanley Baldwin. In January 1878, Kipling was admitted to the United Services College at Westward Ho!, Devon, a school recently founded to prepare boys for the army. It proved rough going for him at first, but later led to firm friendships and provided the setting for his schoolboy stories Stalky & Co. (1899).[27] While there, Kipling met and fell in love with Florence Garrard, who was boarding with Trix at Southsea (to which Trix had returned). Florence became the model for Maisie in Kipling's first novel, The Light That Failed (1891).[27] Return to India Near the end of his schooling, it was decided that Kipling did not have the academic ability to get into Oxford University on a scholarship.[27] His parents lacked the wherewithal to finance him,[15] and so Kipling's father obtained a job for him in Lahore, where the father served as Principal of the Mayo College of Art and Curator of the Lahore Museum. Kipling was to be assistant editor of a local newspaper, the Civil and Military Gazette. He sailed for India on 20 September 1882 and arrived in Bombay on 18 October. He described the moment years later: "So, at sixteen years and nine months, but looking four or five years older, and adorned with real whiskers which the scandalised Mother abolished within one hour of beholding, I found myself at Bombay where I was born, moving among sights and smells that made me deliver in the vernacular sentences whose meaning I knew not. Other Indian-born boys have told me how the same thing happened to them."[24] This arrival changed Kipling, as he explains: "There were yet three or four days' rail to Lahore, where my people lived. After these, my English years fell away, nor ever, I think, came back in full strength."[24] Early adult life (1882–1914) From 1883 to 1889, Kipling worked in British India for local newspapers such as the Civil and Military Gazette in Lahore and The Pioneer in Allahabad.[24] Lahore Railway Station in the 1880s Bundi, Rajputana, where Kipling was inspired to write Kim The former, which was the newspaper Kipling was to call his "mistress and most true love", [24] appeared six days a week throughout the year, except for one-day breaks for Christmas and Easter. Stephen Wheeler, the editor, worked Kipling hard, but Kipling's need to write was unstoppable. In 1886, he published his first collection of verse, Departmental Ditties. That year also brought a change of editors at the newspaper; Kay Robinson, the new editor, allowed more creative freedom and Kipling was asked to contribute short stories to the newspaper.[4] In an article printed in the Chums boys' annual, an ex-colleague of Kipling's stated that "he never knew such a fellow for ink – he simply revelled in it, filling up his pen viciously, and then throwing the contents all over the office, so that it was almost dangerous to approach him."[28] The anecdote continues: "In the hot weather when he (Kipling) wore only white trousers and a thin vest, he is said to have resembled a Dalmatian dog more than a human being, for he was spotted all over with ink in every direction." In the summer of 1883, Kipling visited Simla (today's Shimla), a well-known hill station and the summer capital of British India. By then it was the practice for the Viceroy of India and government to move to Simla for six months, and the town became a "centre of power as well as pleasure".[4] Kipling's family became annual visitors to Simla, and Lockwood Kipling was asked to serve in Christ Church there. Rudyard Kipling returned to Simla for his annual leave each year from 1885 to 1888, and the town featured prominently in many stories he wrote for the Gazette.[4] "My month's leave at Simla, or whatever Hill Station my people went to, was pure joy – every golden hour counted. It began in heat and discomfort, by rail and road. It ended in the cool evening, with a wood fire in one's bedroom, and next morn – thirty more of them ahead! – the early cup of tea, the Mother who brought it in, and the long talks of us all together again. One had leisure to work, too, at whatever play-work was in one's head, and that was usually full."[24] Back in Lahore, 39 of his stories appeared in the Gazette between November 1886 and June 1887. Kipling included most of them in Plain Tales from the Hills, his first prose collection, published in Calcutta in January 1888, a month after his 22nd birthday. Kipling's time in Lahore, however, had come to an end. In November 1887, he was moved to the Gazette's larger sister newspaper, The Pioneer, in Allahabad in the United Provinces, where he worked as assistant editor and lived in Belvedere House from 1888 to 1889.[29][30] Rudyard Kipling (right) with his father John Lockwood Kipling (left), c. 1890 Kipling's writing continued at a frenetic pace. In 1888, he published six collections of short stories: Soldiers Three, The Story of the Gadsbys, In Black and White, Under the Deodars, The Phantom Rickshaw, and Wee Willie Winkie. These contain a total of 41 stories, some quite long. In addition, as The Pioneer's special correspondent in the western region of Rajputana, he wrote many sketches that were later collected in Letters of Marque and published in From Sea to Sea and Other Sketches, Letters of Travel.[4] Kipling was discharged from The Pioneer in early 1889 after a dispute. By this time, he had been increasingly thinking of his future. He sold the rights to his six volumes of stories for £200 and a small royalty, and the Plain Tales for £50; in addition, he received six-months' salary from The Pioneer, in lieu of notice.[24] Return to London Kipling decided to use the money to move to London, as the literary centre of the British Empire. On 9 March 1889, he left India, travelling first to San Francisco via Rangoon, Singapore, Hong Kong and Japan. Kipling was favourably impressed by Japan, calling its people and ways "gracious folk and fair manners".[31] The Nobel Prize committee cited Kipling's writing on the manners and customs of the Japanese when they awarded his Nobel Prize in Literature in 1907.[32] Kipling later wrote that he "had lost his heart" to a geisha whom he called O-Toyo, writing while in the United States during the same trip across the Pacific, "I had left the innocent East far behind.... Weeping softly for O-Toyo.... O-Toyo was a darling."[31] Kipling then travelled through the United States, writing articles for The Pioneer that were later published in From Sea to Sea and Other Sketches, Letters of Travel.[33] Starting his North American travels in San Francisco, Kipling went north to Portland, Oregon, then Seattle, Washington, up to Victoria and Vancouver, British Columbia, through Medicine Hat, Alberta, back into the US to Yellowstone National Park, down to Salt Lake City, then east to Omaha, Nebraska and on to Chicago, Illinois, then to Beaver, Pennsylvania on the Ohio River to visit the Hill family. From there, he went to Chautauqua with Professor Hill, and later to Niagara Falls, Toronto, Washington, D.C., New York, and Boston.[33] In the course of this journey he met Mark Twain in Elmira, New York, and was deeply impressed. Kipling arrived unannounced at Twain's home, and later wrote that as he rang the doorbell, "It occurred to me for the first time that Mark Twain might possibly have other engagements other than the entertainment of escaped lunatics from India, be they ever so full of admiration."[34] A portrait of Kipling by John Collier, c. 1891 Rudyard Kipling, by the Bourne & Shepherd studio, Calcutta (1892) As it was, Twain gladly welcomed Kipling and had a two-hour conversation with him on trends in Anglo-American literature and about what Twain was going to write in a sequel to Tom Sawyer, with Twain assuring Kipling that a sequel was coming, although he had not decided upon the ending: either Sawyer would be elected to Congress or he would be hanged.[34] Twain also passed along the literary advice that an author should "get your facts first and then you can distort 'em as much as you please."[34] Twain, who rather liked Kipling, later wrote of their meeting: "Between us, we cover all knowledge; he covers all that can be known and I cover the rest."[34] Kipling then crossed the Atlantic to Liverpool in October 1889. He soon made his début in the London literary world, to great acclaim.[3] London In London, Kipling had several stories accepted by magazines. He found a place to live for the next two years at Villiers Street, near Charing Cross (in a building subsequently named Kipling House): Meantime, I had found me quarters in Villiers Street, Strand, which forty-six years ago was primitive and passionate in its habits and population. My rooms were small, not over-clean or well-kept, but from my desk I could look out of my window through the fanlight of Gatti's Music-Hall entrance, across the street, almost on to its stage. The Charing Cross trains rumbled through my dreams on one side, the boom of the Strand on the other, while, before my windows, Father Thames under the Shot tower walked up and down with his traffic.[35] In the next two years, he published a novel, The Light That Failed, had a nervous breakdown, and met an American writer and publishing agent, Wolcott Balestier, with whom he collaborated on a novel, The Naulahka (a title which he uncharacteristically misspelt; see below).[15] In 1891, as advised by his doctors, Kipling took another sea voyage, to South Africa, Australia, New Zealand, and once again India.[15] He cut short his plans to spend Christmas with his family in India when he heard of Balestier's sudden death from typhoid fever and decided to return to London immediately. Before his return, he had used the telegram to propose to, and be accepted by, Wolcott's sister, Caroline Starr Balestier (1862–1939), called "Carrie", whom he had met a year earlier, and with whom he had apparently been having an intermittent romance.[15] Meanwhile, late in 1891, a collection of his short stories on the British in India, Life's Handicap, was published in London.[36] On 18 January 1892, Carrie Balestier (aged 29) and Rudyard Kipling (aged 26) married in London, in the "thick of an influenza epidemic, when the undertakers had run out of black horses and the dead had to be content with brown ones."[24] The wedding was held at All Souls Church, Langham Place. Henry James gave away the bride. United States Kipling in his study at Naulakha, Vermont, US, 1895 Kipling and his wife settled upon a honeymoon that took them first to the United States (including a stop at the Balestier family estate near Brattleboro, Vermont) and then to Japan.[15] On arriving in Yokohama, they discovered that their bank, The New Oriental Banking Corporation, had failed. Taking this loss in their stride, they returned to the U.S., back to Vermont – Carrie by this time was pregnant with their first child – and rented a small cottage on a farm near Brattleboro for $10 a month.[24] According to Kipling, "We furnished it with a simplicity that fore-ran the hire-purchase system. We bought, second or third hand, a huge, hot-air stove which we installed in the cellar. We cut generous holes in our thin floors for its eight-inch [20 cm] tin pipes (why we were not burned in our beds each week of the winter I never can understand) and we were extraordinarily and self-centredly content."[24] In this house, which they called Bliss Cottage, their first child, Josephine, was born "in three-foot of snow on the night of 29th December, 1892. Her Mother's birthday being the 31st and mine the 30th of the same month, we congratulated her on her sense of the fitness of things...."[24] Rudyard Kipling's America 1892–1896, 1899 It was also in this cottage that the first dawnings of The Jungle Books came to Kipling: "The workroom in the Bliss Cottage was seven feet by eight, and from December to April, the snow lay level with its window-sill. It chanced that I had written a tale about Indian Forestry work which included a boy who had been brought up by wolves. In the stillness, and suspense, of the winter of '92 some memory of the Masonic Lions of my childhood's magazine, and a phrase in Haggard's Nada the Lily, combined with the echo of this tale. After blocking out the main idea in my head, the pen took charge, and I watched it begin to write stories about Mowgli and animals, which later grew into the two Jungle Books."[24] With Josephine's arrival, Bliss Cottage was felt to be congested, so eventually the couple bought land – 10 acres (4.0 ha) on a rocky hillside overlooking the Connecticut River – from Carrie's brother Beatty Balestier and built their own house. Kipling named this Naulakha, in honour of Wolcott and of their collaboration, and this time the name was spelt correctly.[15] From his early years in Lahore (1882–87), Kipling had become enamoured with the Mughal architecture,[37] especially the Naulakha pavilion situated in Lahore Fort, which eventually inspired the title of his novel as well as the house.[38] The house still stands on Kipling Road, three miles (5 km) north of Brattleboro in Dummerston, Vermont: a big, secluded, dark-green house, with shingled roof and sides, which Kipling called his "ship", and which brought him "sunshine and a mind at ease".[15] His seclusion in Vermont, combined with his healthy "sane clean life", made Kipling both inventive and prolific. In a mere four years he produced, along with the Jungle Books, a book of short stories (The Day's Work), a novel (Captains Courageous), and a profusion of poetry, including the volume The Seven Seas. The collection of Barrack-Room Ballads was issued in March 1892, first published individually for the most part in 1890, and contained his poems "Mandalay" and "Gunga Din". He especially enjoyed writing the Jungle Books and also corresponding with many children who wrote to him about them.[15] Life in New England Caroline Starr Balestier, portrait by Philip Burne-Jones The writing life in Naulakha was occasionally interrupted by visitors, including his father, who visited soon after his retirement in 1893,[15] and the British writer Arthur Conan Doyle, who brought his golf clubs, stayed for two days, and gave Kipling an extended golf lesson.[39][40] Kipling seemed to take to golf, occasionally practising with the local Congregational minister and even playing with red-painted balls when the ground was covered in snow.[13][40] However, winter golf was "not altogether a success because there were no limits to a drive; the ball might skid two miles (3 km) down the long slope to Connecticut river."[13] Kipling loved the outdoors,[15] not least of whose marvels in Vermont was the turning of the leaves each fall. He described this moment in a letter: "A little maple began it, flaming blood-red of a sudden where he stood against the dark green of a pine-belt. Next morning there was an answering signal from the swamp where the sumacs grow. Three days later, the hill-sides as fast as the eye could range were afire, and the roads paved, with crimson and gold. Then a wet wind blew, and ruined all the uniforms of that gorgeous army; and the oaks, who had held themselves in reserve, buckled on their dull and bronzed cuirasses and stood it out stiffly to the last blown leaf, till nothing remained but pencil-shadings of bare boughs, and one could see into the most private heart of the woods."[41] The Kiplings' first daughter Josephine, 1895. She died of pneumonia in 1899 aged 7. In February 1896, Elsie Kipling was born, the couple's second daughter. By this time, according to several biographers, their marital relationship was no longer light-hearted and spontaneous.[42] Although they would always remain loyal to each other, they seemed now to have fallen into set roles.[15] In a letter to a friend who had become engaged around this time, the 30‑year‑old Kipling offered this sombre counsel: marriage principally taught "the tougher virtues – such as humility, restraint, order, and forethought."[43] Later in the same year, he temporarily taught at Bishop's College School in Quebec, Canada.[44] The Kiplings loved life in Vermont and might have lived out their lives there, were it not for two incidents – one of global politics, the other of family discord. By the early 1890s, the United Kingdom and Venezuela were in a border dispute involving British Guiana. The U.S. had made several offers to arbitrate, but in 1895, the new American Secretary of State Richard Olney upped the ante by arguing for the American "right" to arbitrate on grounds of sovereignty on the continent (see the Olney interpretation as an extension of the Monroe Doctrine).[15] This raised hackles in Britain, and the situation grew into a major Anglo-American crisis, with talk of war on both sides. Although the crisis eased into greater United States–British co-operation, Kipling was bewildered by what he felt was persistent anti-British sentiment in the U.S., especially in the press.[15] He wrote in a letter that it felt like being "aimed at with a decanter across a friendly dinner table."[43] By January 1896, he had decided[13] to end his family's "good wholesome life" in the U.S. and seek their fortunes elsewhere. A family dispute became the final straw. For some time, relations between Carrie and her brother Beatty Balestier had been strained, owing to his drinking and insolvency. In May 1896, an inebriated Beatty encountered Kipling on the street and threatened him with physical harm.[15] The incident led to Beatty's eventual arrest, but in the subsequent hearing and the resulting publicity, Kipling's privacy was destroyed, and he was left feeling miserable and exhausted. In July 1896, a week before the hearing was to resume, the Kiplings packed their belongings, left the United States and returned to England.[13] Kipling's Torquay house, with a blue plaque on the wall Devon By September 1896, the Kiplings were in Torquay, Devon, on the south-western coast of England, in a hillside home overlooking the English Channel. Although Kipling did not much care for his new house, whose design, he claimed, left its occupants feeling dispirited and gloomy, he managed to remain productive and socially active.[15] Kipling was now a famous man, and in the previous two or three years had increasingly been making political pronouncements in his writings. The Kiplings had welcomed their first son, John, in August 1897. Kipling had begun work on two poems, "Recessional" (1897) and "The White Man's Burden" (1899), which were to create controversy when published. Regarded by some as anthems for enlightened and duty-bound empire-building (capturing the mood of the Victorian era), the poems were seen by others as propaganda for brazen-faced imperialism and its attendant racial attitudes; still others saw irony in the poems and warnings of the perils of empire.[15] Take up the White Man's burden— Send forth the best ye breed— Go, bind your sons to exile To serve your captives' need; To wait, in heavy harness, On fluttered folk and wild— Your new-caught sullen peoples, Half devil and half child. —The White Man's Burden[45] There was also foreboding in the poems, a sense that all could yet come to naught.[46] Far-called, our navies melt away; On dune and headland sinks the fire: Lo, all our pomp of yesterday Is one with Nineveh and Tyre! Judge of the Nations, spare us yet. Lest we forget – lest we forget! —Recessional[47] A prolific writer during his time in Torquay, he also wrote Stalky & Co., a collection of school stories (born of his experience at the United Services College in Westward Ho!), whose juvenile protagonists display a know-it-all, cynical outlook on patriotism and authority. According to his family, Kipling enjoyed reading aloud stories from Stalky & Co. to them and often went into spasms of laughter over his own jokes.[15] Visits to South Africa H.A. Gwynne, Julian Ralph, Perceval Landon, and Rudyard Kipling in South Africa, 1900–1901 In early 1898, the Kiplings travelled to South Africa for their winter holiday, so beginning an annual tradition which (except the following year) would last until 1908. They would stay in "The Woolsack", a house on Cecil Rhodes's estate at Groote Schuur (now a student residence for the University of Cape Town), within walking distance of Rhodes' mansion.[48] With his new reputation as Poet of the Empire, Kipling was warmly received by some of the influential politicians of the Cape Colony, including Rhodes, Sir Alfred Milner, and Leander Starr Jameson. Kipling cultivated their friendship and came to admire the men and their politics. The period 1898–1910 was crucial in the history of South Africa and included the Second Boer War (1899–1902), the ensuing peace treaty, and the 1910 formation of the Union of South Africa. Back in England, Kipling wrote poetry in support of the British cause in the Boer War and on his next visit to South Africa in early 1900, became a correspondent for The Friend newspaper in Bloemfontein, which had been commandeered by Lord Roberts for British troops.[49] Although his journalistic stint was to last only two weeks, it was Kipling's first work on a newspaper staff since he left The Pioneer in Allahabad more than ten years before.[15] At The Friend, he made lifelong friendships with Perceval Landon, H. A. Gwynne, and others.[50] He also wrote articles published more widely expressing his views on the conflict.[51] Kipling penned an inscription for the Honoured Dead Memorial (Siege memorial) in Kimberley. Sussex Kipling at his desk, 1899. Portrait by his cousin, Sir Philip Burne-Jones. In 1897, Kipling moved from Torquay to Rottingdean, near Brighton, East Sussex – first to North End House and then to the Elms.[52] In 1902, Kipling bought Bateman's, a house built in 1634 and located in rural Burwash. Bateman's was Kipling's home from 1902 until his death in 1936.[53] The house and its surrounding buildings, the mill and 33 acres (13 ha), were bought for £9,300. It had no bathroom, no running water upstairs and no electricity, but Kipling loved it: "Behold us, lawful owners of a grey stone lichened house – A.D. 1634 over the door – beamed, panelled, with old oak staircase, and all untouched and unfaked. It is a good and peaceable place. We have loved it ever since our first sight of it" (from a November 1902 letter).[54][55] In the non-fiction realm, he became involved in the debate over the British response to the rise in German naval power known as the Tirpitz Plan, to build a fleet to challenge the Royal Navy, publishing a series of articles in 1898 collected as A Fleet in Being. On a visit to the United States in 1899, Kipling and his daughter Josephine developed pneumonia, from which she eventually died. ("Kim's Gun" as seen in 1903) "He sat in defiance of municipal orders, astride the gun Zam-Zammeh, on her old platform, opposite the old Ajaibgher, the Wonder House, as the natives called the Lahore Museum." -Kim In the wake of his daughter's death, Kipling concentrated on collecting material for what became Just So Stories for Little Children, published in 1902, the year after Kim.[56] The American literary scholar David Scott has argued that Kim disproves the claim by Edward Said about Kipling as a promoter of Orientalism as Kipling – who was deeply interested in Buddhism – as he presented Tibetan Buddhism in a fairly sympathetic light and aspects of the novel appeared to reflect a Buddhist understanding of the universe.[57][58] Kipling was offended by the German Emperor Wilhelm II's Hun speech (Hunnenrede) in 1900, urging German troops being sent to China to crush the Boxer Rebellion to behave like "Huns" and take no prisoners.[59] In a 1902 poem, The Rowers, Kipling attacked the Kaiser as a threat to Britain and made the first use of the term "Hun" as an anti-German insult, using Wilhelm's own words and the actions of German troops in China to portray Germans as essentially barbarian.[59] In an interview with the French newspaper Le Figaro, the Francophile Kipling called Germany a menace and called for an Anglo-French alliance to stop it.[59] In another letter at the same time, Kipling described the "unfrei peoples of Central Europe" as living in "the Middle Ages with machine guns".[59] Speculative fiction Kipling as seen in 1901 by William Strang Kipling wrote a number of speculative fiction short stories, including "The Army of a Dream", in which he sought to show a more efficient and responsible army than the hereditary bureaucracy of England at the time, and two science fiction stories: "With the Night Mail" (1905) and "As Easy As A.B.C." (1912). Both were set in the 21st century in Kipling's Aerial Board of Control universe. They read like modern hard science fiction,[60] and introduced the literary technique known as indirect exposition, which would later become one of science fiction writer Robert Heinlein's hallmarks. This technique is one that Kipling picked up in India, and used to solve the problem of his English readers not understanding much about Indian society, when writing The Jungle Book.[61] Nobel laureate and beyond In 1907, he was awarded the Nobel Prize for Literature, having been nominated in that year by Charles Oman, professor at the University of Oxford.[62] The prize citation said it was "in consideration of the power of observation, originality of imagination, virility of ideas and remarkable talent for narration which characterize the creations of this world-famous author." Nobel prizes had been established in 1901 and Kipling was the first English-language recipient. At the award ceremony in Stockholm on 10 December 1907, the Permanent Secretary of the Swedish Academy, Carl David af Wirsén, praised both Kipling and three centuries of English literature: The Swedish Academy, in awarding the Nobel Prize in Literature this year to Rudyard Kipling, desires to pay a tribute of homage to the literature of England, so rich in manifold glories, and to the greatest genius in the realm of narrative that that country has produced in our times.[63] To "book-end" this achievement came the publication of two connected poetry and story collections: Puck of Pook's Hill (1906), and Rewards and Fairies (1910). The latter contained the poem "If—". In a 1995 BBC opinion poll, it was voted the UK's favourite poem.[64] This exhortation to self-control and stoicism is arguably Kipling's most famous poem.[64] Rudyard Kipling by George Wylie Hutchinson Such was Kipling's popularity that he was asked by his friend Max Aitken to intervene in the 1911 Canadian election on behalf of the Conservatives.[65] In 1911, the major issue in Canada was a reciprocity treaty with the United States signed by the Liberal Prime Minister Sir Wilfrid Laurier and vigorously opposed by the Conservatives under Sir Robert Borden. On 7 September 1911, the Montreal Daily Star newspaper published a front-page appeal against the agreement by Kipling, who wrote: "It is her own soul that Canada risks today. Once that soul is pawned for any consideration, Canada must inevitably conform to the commercial, legal, financial, social, and ethical standards which will be imposed on her by the sheer admitted weight of the United States."[65] At the time, the Montreal Daily Star was Canada's most read newspaper. Over the next week, Kipling's appeal was reprinted in every English newspaper in Canada and is credited with helping to turn Canadian public opinion against the Liberal government.[65] Kipling sympathised with the anti-Home Rule stance of Irish Unionists, who opposed Irish autonomy. He was friends with Edward Carson, the Dublin-born leader of Ulster Unionism, who raised the Ulster Volunteers to prevent Home Rule in Ireland. Kipling wrote in a letter to a friend that Ireland was not a nation, and that before the English arrived in 1169, the Irish were a gang of cattle thieves living in savagery and killing each other while "writing dreary poems" about it all. In his view it was only British rule that allowed Ireland to advance.[66] A visit to Ireland in 1911 confirmed Kipling's prejudices. He wrote that the Irish countryside was beautiful, but spoiled by what he called the ugly homes of Irish farmers, with Kipling adding that God had made the Irish into poets having "deprived them of love of line or knowledge of colour."[67] In contrast, Kipling had nothing but praise for the "decent folk" of the Protestant minority and Unionist Ulster, free from the threat of "constant mob violence".[67] Kipling wrote the poem "Ulster" in 1912, reflecting his Unionist politics. Kipling often referred to the Irish Unionists as "our party".[68] Kipling had no sympathy or understanding for Irish nationalism, seeing Home Rule as an act of treason by the government of the Liberal Prime Minister H. H. Asquith that would plunge Ireland into the Dark Ages and allow the Irish Catholic majority to oppress the Protestant minority.[69] The scholar David Gilmour wrote that Kipling's lack of understanding of Ireland could be seen in his attack on John Redmond – the Anglophile leader of the Irish Parliamentary Party who wanted Home Rule because he believed it was the best way of keeping the United Kingdom together – as a traitor working to break up the United Kingdom.[70] Ulster was first publicly read at an Unionist rally in Belfast, where the largest Union Jack ever made was unfolded.[70] Kipling admitted it was meant to strike a "hard blow" against the Asquith government's Home Rule bill: "Rebellion, rapine, hate, Oppression, wrong and greed, Are loosed to rule our fate, By England's act and deed."[67] Ulster generated much controversy with the Conservative MP Sir Mark Sykes – who as a Unionist was opposed to the Home Rule bill – condemning Ulster in The Morning Post as a "direct appeal to ignorance and a deliberate attempt to foster religious hate."[70] Kipling was a staunch opponent of Bolshevism, a position which he shared with his friend Henry Rider Haggard. The two had bonded on Kipling's arrival in London in 1889 largely due to their shared opinions, and remained lifelong friends. Freemasonry According to the English magazine Masonic Illustrated, Kipling became a Freemason in about 1885, before the usual minimum age of 21,[71] being initiated into Hope and Perseverance Lodge No. 782 in Lahore. He later wrote to The Times, "I was Secretary for some years of the Lodge... which included Brethren of at least four creeds. I was entered [as an Apprentice] by a member from Brahmo Somaj, a Hindu, passed [to the degree of Fellow Craft] by a Mohammedan, and raised [to the degree of Master Mason] by an Englishman. Our Tyler was an Indian Jew." Kipling received not only the three degrees of Craft Masonry but also the side degrees of Mark Master Mason and Royal Ark Mariner.[72] Kipling so loved his Masonic experience that he memorialised its ideals in his poem "The Mother Lodge", [71] and used the fraternity and its symbols as vital plot devices in his novella The Man Who Would Be King.[73] First World War (1914–1918) At the beginning of the First World War, like many other writers, Kipling wrote pamphlets and poems enthusiastically supporting the UK war aims of restoring Belgium, after it had been occupied by Germany, together with generalised statements that Britain was standing up for the cause of good. In September 1914, Kipling was asked by the government to write propaganda, an offer that he accepted.[74] Kipling's pamphlets and stories were popular with the British people during the war, his major themes being to glorify the British military as the place for heroic men to be, while citing German atrocities against Belgian civilians and the stories of women brutalised by a horrific war unleashed by Germany, yet surviving and triumphing in spite of their suffering.[74] Kipling was enraged by reports of the Rape of Belgium together with the sinking of the RMS Lusitania in 1915, which he saw as a deeply inhumane act, which led him to see the war as a crusade for civilisation against barbarism.[75] In a 1915 speech, Kipling declared, "There was no crime, no cruelty, no abomination that the mind of men can conceive of which the German has not perpetrated, is not perpetrating, and will not perpetrate if he is allowed to go on.... Today, there are only two divisions in the world... human beings and Germans."[75] Alongside his passionate antipathy towards Germany, Kipling was privately deeply critical of how the war was being fought by the British Army, complaining as early as October 1914 that Germany should have been defeated by now, and something must be wrong with the British Army.[76] Kipling, who was shocked by the heavy losses that the British Expeditionary Force had taken by the autumn of 1914, blamed the entire pre-war generation of British politicians who, he argued, had failed to learn the lessons of the Boer War. Thus thousands of British soldiers were now paying with their lives for their failure in the fields of France and Belgium.[76] Kipling had scorn for men who shirked duty in the First World War. In "The New Army in Training"[77] (1915), Kipling concluded by saying: This much we can realise, even though we are so close to it, the old safe instinct saves us from triumph and exultation. But what will be the position in years to come of the young man who has deliberately elected to outcaste himself from this all-embracing brotherhood? What of his family, and, above all, what of his descendants, when the books have been closed and the last balance struck of sacrifice and sorrow in every hamlet, village, parish, suburb, city, shire, district, province, and Dominion throughout the Empire? In 1914, Kipling was one of 53 leading British authors — a number that included H. G. Wells, Arthur Conan Doyle and Thomas Hardy — who signed their names to the "Authors' Declaration." This manifesto declared that the German invasion of Belgium had been a brutal crime, and that Britain "could not without dishonour have refused to take part in the present war."[78] Death of John Kipling 2nd Lt John Kipling Memorial to 2nd Lt John Kipling in Burwash Parish Church, Sussex, England Kipling's son John was killed in action at the Battle of Loos in September 1915, at age 18. John initially wanted to join the Royal Navy, but having had his application turned down after a failed medical examination due to poor eyesight, he opted to apply for military service as an army officer. Again, his eyesight was an issue during the medical examination. In fact, he tried twice to enlist, but was rejected. His father had been lifelong friends with Lord Roberts, former commander-in-chief of the British Army, and colonel of the Irish Guards, and at Rudyard's request, John was accepted into the Irish Guards.[74] John Kipling was sent to Loos two days into the battle in a reinforcement contingent. He was last seen stumbling through the mud blindly, with a possible facial injury. A body identified as his was found in 1992, although that identification has been challenged.[79][80][81] In 2015, the Commonwealth War Grave Commission confirmed that it had correctly identified the burial place of John Kipling;[82] they record his date of death as 27 September 1915, and that he is buried at St Mary's A.D.S. Cemetery, Haisnes.[83] After his son's death, in a poem titled "Epitaphs of the War", Kipling wrote "If any question why we died / Tell them, because our fathers lied." Critics have speculated that these words may express Kipling's guilt over his role in arranging John's commission.[84] Professor Tracy Bilsing contends that the line refers to Kipling's disgust that British leaders failed to learn the lessons of the Boer War, and were unprepared for the struggle with Germany in 1914, with the "lie" of the "fathers" being that the British Army was prepared for any war when it was not.[74] John's death has been linked to Kipling's 1916 poem "My Boy Jack", notably in the play My Boy Jack and its subsequent television adaptation, along with the documentary Rudyard Kipling: A Remembrance Tale. However, the poem was originally published at the head of a story about the Battle of Jutland and appears to refer to a death at sea; the "Jack" referred to may be to the boy VC Jack Cornwell, or perhaps a generic "Jack Tar".[85] In the Kipling family, Jack was the name of the family dog, while John Kipling was always John, making the identification of the protagonist of "My Boy Jack" with John Kipling somewhat questionable. However, Kipling was indeed emotionally devastated by the death of his son. He is said to have assuaged his grief by reading the novels of Jane Austen aloud to his wife and daughter.[86] During the war, he wrote a booklet The Fringes of the Fleet[87] containing essays and poems on various nautical subjects of the war. Some of these were set to music by the English composer Edward Elgar.[88] Kipling became friends with a French soldier named Maurice Hammoneau, whose life had been saved in the First World War when his copy of Kim, which he had in his left breast pocket, stopped a bullet. Hammoneau presented Kipling with the book, with bullet still embedded, and his Croix de Guerre as a token of gratitude. They continued to correspond, and when Hammoneau had a son, Kipling insisted on returning the book and medal.[89] On 1 August 1918, the poem "The Old Volunteer" appeared under his name in The Times. The next day, he wrote to the newspaper to disclaim authorship and a correction appeared. Although The Times employed a private detective to investigate, the detective appears to have suspected Kipling himself of being the author, and the identity of the hoaxer was never established.[90] After the war (1918–1936) Kipling, aged 60, on the cover of Time magazine, 27 September 1926 Partly in response to John's death, Kipling joined Sir Fabian Ware's Imperial War Graves Commission (now the Commonwealth War Graves Commission), the group responsible for the garden-like British war graves that can be found to this day dotted along the former Western Front and the other places in the world where British Empire troops lie buried. His main contributions to the project were his selection of the biblical phrase, "Their Name Liveth For Evermore" (Ecclesiasticus 44.14, KJV), found on the Stones of Remembrance in larger war cemeteries, and his suggestion of the phrase "Known unto God" for the gravestones of unidentified servicemen. He also chose the inscription "The Glorious Dead" on the Cenotaph, Whitehall, London. Additionally, he wrote a two-volume history of the Irish Guards, his son's regiment, published in 1923 and seen as one of the finest examples of regimental history.[91] Kipling's short story "The Gardener" depicts visits to the war cemeteries, and the poem "The King's Pilgrimage" (1922) a journey which King George V made, touring the cemeteries and memorials under construction by the Imperial War Graves Commission. With the increasing popularity of the automobile, Kipling became a motoring correspondent for the British press, writing enthusiastically of trips around England and abroad, though he was usually driven by a chauffeur. After the war, Kipling was sceptical of the Fourteen Points and the League of Nations, but had hopes that the United States would abandon isolationism and the post-war world be dominated by an Anglo-French-American alliance.[92] He hoped the United States would take on a League of Nations mandate for Armenia as the best way of preventing isolationism, and hoped that Theodore Roosevelt, whom Kipling admired, would again become president.[92] Kipling was saddened by Roosevelt's death in 1919, believing him to be the only American politician capable of keeping the United States in the "game" of world politics.[93] Kipling was hostile towards communism, writing of the Bolshevik take-over in 1917 that one sixth of the world had "passed bodily out of civilization".[94] In a 1918 poem, Kipling wrote of Soviet Russia that everything good in Russia had been destroyed by the Bolsheviks – all that was left was "the sound of weeping and the sight of burning fire, and the shadow of a people trampled into the mire."[94] In 1920, Kipling co-founded the Liberty League[95] with Haggard and Lord Sydenham. This short-lived enterprise focused on promoting classic liberal ideals as a response to the rising power of communist tendencies within Great Britain, or as Kipling put it, "to combat the advance of Bolshevism."[96][97] Kipling (second from left) as rector of the University of St Andrews, Scotland in 1923 In 1922, Kipling, having referred to the work of engineers in some of his poems, such as "The Sons of Martha", "Sappers", and "McAndrew's Hymn",[98] and in other writings, including short-story anthologies such as The Day's Work,[99] was asked by a University of Toronto civil engineering professor, Herbert E. T. Haultain, for assistance in developing a dignified obligation and ceremony for graduating engineering students. Kipling was enthusiastic in his response and shortly produced both, formally titled "The Ritual of the Calling of an Engineer". Today engineering graduates all across Canada are presented with an iron ring at a ceremony to remind them of their obligation to society.[100][101] In 1922 Kipling became Lord Rector of St Andrews University in Scotland, a three-year position. Kipling, as a Francophile, argued strongly for an Anglo-French alliance to uphold the peace, calling Britain and France in 1920 the "twin fortresses of European civilization".[102] Similarly, Kipling repeatedly warned against revising the Treaty of Versailles in Germany's favour, which he predicted would lead to a new world war.[102] An admirer of Raymond Poincaré, Kipling was one of few British intellectuals who supported the French Occupation of the Ruhr in 1923, at a time when the British government and most public opinion was against the French position.[103] In contrast to the popular British view of Poincaré as a cruel bully intent on impoverishing Germany with unreasonable reparations, Kipling argued that he was rightfully trying to preserve France as a great power in the face of an unfavourable situation.[103] Kipling argued that even before 1914, Germany's larger economy and higher birth rate had made that country stronger than France; with much of France devastated by war and the French suffering heavy losses meant that its low birth rate would give it trouble, while Germany was mostly undamaged and still with a higher birth rate. So he reasoned that the future would bring German domination if Versailles were revised in Germany's favour, and it was madness for Britain to press France to do so.[103] Kipling late in his life, portrait by Elliott & Fry In 1924, Kipling was opposed to the Labour government of Ramsay MacDonald as "Bolshevism without bullets". He believed that Labour was a communist front organisation, and "excited orders and instructions from Moscow" would expose Labour as such to the British people.[104] Kipling's views were on the right. Though he admired Benito Mussolini to some extent in the 1920s, he was against fascism, calling Oswald Mosley "a bounder and an arriviste". By 1935, he was calling Mussolini a deranged and dangerous egomaniac and in 1933 wrote, "The Hitlerites are out for blood".[105] Despite his anti-communism, the first major translations of Kipling into Russian took place under Lenin's rule in the early 1920s, and Kipling was popular with Russian readers in the interwar period. Many younger Russian poets and writers, such as Konstantin Simonov, were influenced by him.[106] Kipling's clarity of style, use of colloquial language and employment of rhythm and rhyme were seen as major innovations in poetry that appealed to many younger Russian poets.[107] Though it was obligatory for Soviet journals to begin translations of Kipling with an attack on him as a "fascist" and an "imperialist", such was Kipling's popularity with Russian readers that his works were not banned in the Soviet Union until 1939, with the signing of the Molotov–Ribbentrop Pact.[106] The ban was lifted in 1941 after Operation Barbarossa, when Britain become a Soviet ally, but imposed for good with the Cold War in 1946.[108] A left-facing swastika in 1911, a symbol of good luck Covers of two of Kipling's books from 1919 (l) and 1930 (r) showing the removal of the swastika Many older editions of Rudyard Kipling's books have a swastika printed on the cover, associated with a picture of an elephant carrying a lotus flower, reflecting the influence of Indian culture. Kipling's use of the swastika was based on the Indian sun symbol conferring good luck and the Sanskrit word meaning "fortunate" or "well-being".[109] He used the swastika symbol in both right and left-facing forms, and it was in general use by others at the time.[110][111] In a note to Edward Bok after the death of Lockwood Kipling in 1911, Rudyard said: "I am sending with this for your acceptance, as some little memory of my father to whom you were so kind, the original of one of the plaques that he used to make for me. I thought it being the Swastika would be appropriate for your Swastika. May it bring you even more good fortune."[109] Once Adolf Hitler and the Nazis came to power and usurped the swastika, Kipling ordered that it should no longer adorn his books.[109] Less than a year before his death, Kipling gave a speech (titled "An Undefended Island") to the Royal Society of St George on 6 May 1935, warning of the danger which Nazi Germany posed to Britain.[112] Kipling scripted the first Royal Christmas Message, delivered via the BBC's Empire Service by George V in 1932.[113][114] In 1934, he published a short story in The Strand Magazine, "Proofs of Holy Writ", postulating that William Shakespeare had helped to polish the prose of the King James Bible.[115] Death Kipling's grave (right) in Poets' Corner Kipling kept writing until the early 1930s, but at a slower pace and with less success than before. On the night of 12 January 1936, he suffered a haemorrhage in his small intestine. He underwent surgery, but died at Middlesex Hospital less than a week later on 18 January 1936, at the age of 70, of a perforated duodenal ulcer.[116][117][118] His death had previously been incorrectly announced in a magazine, to which he wrote, "I've just read that I am dead. Don't forget to delete me from your list of subscribers."[119] The pallbearers at the funeral included Kipling's cousin, Prime Minister Stanley Baldwin, and the marble casket was covered by a Union Jack.[120] Kipling was cremated at Golders Green Crematorium in north-west London, and his ashes interred at Poets' Corner, part of the South Transept of Westminster Abbey, next to the graves of Charles Dickens and Thomas Hardy.[120] Kipling's will was proven on 6 April, with his estate valued at £168,141 2s. 11d. (roughly equivalent to £11,508,703 in 2019[121]).[122] Legacy In 2010, the International Astronomical Union approved the naming of a crater on the planet Mercury after Kipling – one of ten newly discovered impact craters observed by the MESSENGER spacecraft in 2008–2009.[123] In 2012, an extinct species of crocodile, Goniopholis kiplingi, was named in his honour "in recognition for his enthusiasm for natural sciences."[124] More than 50 unpublished poems by Kipling, discovered by the American scholar Thomas Pinney, were released for the first time in March 2013.[125] Kipling's writing has strongly influenced that of others. His stories for adults remain in print and have garnered high praise from writers as different as Poul Anderson, Jorge Luis Borges, and Randall Jarrell, who wrote: "After you have read Kipling's fifty or seventy-five best stories you realize that few men have written this many stories of this much merit, and that very few have written more and better stories."[126] His children's stories remain popular and his Jungle Books made into several films. The first was made by producer Alexander Korda. Other films have been produced by The Walt Disney Company. A number of his poems were set to music by Percy Grainger. A series of short films based on some of his stories was broadcast by the BBC in 1964.[127] Kipling's work is still popular today. The poet T. S. Eliot edited A Choice of Kipling's Verse (1941) with an introductory essay.[128] Eliot was aware of the complaints that had been levelled against Kipling and he dismissed them one by one: that Kipling is "a Tory" using his verse to transmit right wing political views, or "a journalist" pandering to popular taste; while Eliot writes: "I cannot find any justification for the charge that he held a doctrine of race superiority."[129] Eliot finds instead: An immense gift for using words, an amazing curiosity and power of observation with his mind and with all his senses, the mask of the entertainer, and beyond that a queer gift of second sight, of transmitting messages from elsewhere, a gift so disconcerting when we are made aware of it that thenceforth we are never sure when it is not present: all this makes Kipling a writer impossible wholly to understand and quite impossible to belittle. — T.S. Eliot[130] Of Kipling's verse, such as his Barrack-Room Ballads, Eliot writes "of a number of poets who have written great poetry, only... a very few whom I should call great verse writers. And unless I am mistaken, Kipling's position in this class is not only high, but unique."[131] In response to Eliot, George Orwell wrote a long consideration of Kipling's work for Horizon in 1942, noting that although as a "jingo imperialist" Kipling was "morally insensitive and aesthetically disgusting", his work had many qualities which ensured that while "every enlightened person has despised him... nine-tenths of those enlightened persons are forgotten and Kipling is in some sense still there.": One reason for Kipling's power [was] his sense of responsibility, which made it possible for him to have a world-view, even though it happened to be a false one. Although he had no direct connexion with any political party, Kipling was a Conservative, a thing that does not exist nowadays. Those who now call themselves Conservatives are either Liberals, Fascists or the accomplices of Fascists. He identified himself with the ruling power and not with the opposition. In a gifted writer this seems to us strange and even disgusting, but it did have the advantage of giving Kipling a certain grip on reality. The ruling power is always faced with the question, 'In such and such circumstances, what would you do?', whereas the opposition is not obliged to take responsibility or make any real decisions. Where it is a permanent and pensioned opposition, as in England, the quality of its thought deteriorates accordingly. Moreover, anyone who starts out with a pessimistic, reactionary view of life tends to be justified by events, for Utopia never arrives and 'the gods of the copybook headings', as Kipling himself put it, always return. Kipling sold out to the British governing class, not financially but emotionally. This warped his political judgement, for the British ruling class were not what he imagined, and it led him into abysses of folly and snobbery, but he gained a corresponding advantage from having at least tried to imagine what action and responsibility are like. It is a great thing in his favour that he is not witty, not 'daring', has no wish to épater les bourgeois. He dealt largely in platitudes, and since we live in a world of platitudes, much of what he said sticks. Even his worst follies seem less shallow and less irritating than the 'enlightened' utterances of the same period, such as Wilde's epigrams or the collection of cracker-mottoes at the end of Man and Superman. — George Orwell[132] In 1939, the poet W.H. Auden celebrated Kipling in a similarly ambiguous way in his elegy for William Butler Yeats. Auden deleted this section from more recent editions of his poems. Time, that is intolerant Of the brave and innocent, And indifferent in a week To a beautiful physique, Worships language, and forgives Everyone by whom it lives; Pardons cowardice, conceit, Lays its honours at his feet. Time, that with this strange excuse, Pardons Kipling and his views, And will pardon Paul Claudel, Pardons him for writing well.[133] The poet Alison Brackenbury writes "Kipling is poetry's Dickens, an outsider and journalist with an unrivalled ear for sound and speech."[134] The English folk singer Peter Bellamy was a lover of Kipling's poetry, much of which he believed to have been influenced by English traditional folk forms. He recorded several albums of Kipling's verse set to traditional airs, or to tunes of his own composition written in traditional style.[135] However, in the case of the bawdy folk song, "The Bastard King of England", which is commonly credited to Kipling, it is believed that the song is actually misattributed.[136] Kipling often is quoted in discussions of contemporary British political and social issues. In 1911, Kipling wrote the poem "The Reeds of Runnymede" that celebrated Magna Carta, and summoned up a vision of the "stubborn Englishry" determined to defend their rights. In 1996, the following verses of the poem were quoted by former Prime Minister Margaret Thatcher warning against the encroachment of the European Union on national sovereignty: At Runnymede, at Runnymede, Oh, hear the reeds at Runnymede: 'You musn't sell, delay, deny, A freeman's right or liberty. It wakes the stubborn Englishry, We saw 'em roused at Runnymede! ... And still when Mob or Monarch lays Too rude a hand on English ways, The whisper wakes, the shudder plays, Across the reeds at Runnymede. And Thames, that knows the mood of kings, And crowds and priests and suchlike things, Rolls deep and dreadful as he brings Their warning down from Runnymede![137] Political singer-songwriter Billy Bragg, who attempts to build a left-wing English nationalism in contrast with the more common right-wing English nationalism, has attempted to 'reclaim' Kipling for an inclusive sense of Englishness.[138] Kipling's enduring relevance has been noted in the United States, as it has become involved in Afghanistan and other areas about which he wrote.[139][140][141] Links with camping and scouting In 1903, Kipling gave permission to Elizabeth Ford Holt to borrow themes from the Jungle Books to establish Camp Mowglis, a summer camp for boys on the shores of Newfound Lake in New Hampshire. Throughout their lives, Kipling and his wife Carrie maintained an active interest in Camp Mowglis, which still continues the traditions that Kipling inspired. Buildings at Mowglis have names such as Akela, Toomai, Baloo, and Panther. The campers are referred to as "the Pack", from the youngest "Cubs" to the oldest living in "Den".[142] Kipling's links with the Scouting movements were also strong. Robert Baden-Powell, founder of Scouting, used many themes from Jungle Book stories and Kim in setting up his junior Wolf Cubs. These ties still exist, such as the popularity of "Kim's Game". The movement is named after Mowgli's adopted wolf family, and adult helpers of Wolf Cub Packs take names from The Jungle Book, especially the adult leader called Akela after the leader of the Seeonee wolf pack.[143] Kipling's Burwash home Bateman's, Kipling's beloved home – which he referred to as "A good and peaceable place" – in Burwash, East Sussex, is now a public museum dedicated to the author.[144] After the death of Kipling's wife in 1939, his house, Bateman's in Burwash, East Sussex, where he had lived from 1902 until 1936, was bequeathed to the National Trust. It is now a public museum dedicated to the author. Elsie Bambridge, his only child who lived to maturity, died childless in 1976, and bequeathed her copyrights to the National Trust, which in turn donated them to the University of Sussex to ensure better public access.[145] Novelist and poet Sir Kingsley Amis wrote a poem, "Kipling at Bateman's", after visiting Burwash (where Amis's father lived briefly in the 1960s) as part of a BBC television series on writers and their houses.[146] In 2003, actor Ralph Fiennes read excerpts from Kipling's works from the study in Bateman's, including The Jungle Book, Something of Myself, Kim, and The Just So Stories, and poems, including "If ..." and "My Boy Jack", for a CD published by the National Trust.[147][148] Reputation in India In modern-day India, whence he drew much of his material, Kipling's reputation remains controversial, especially among modern nationalists and some post-colonial critics. It has long been alleged that Rudyard Kipling was a prominent supporter of Colonel Reginald Dyer, who was responsible for the Jallianwala Bagh massacre in Amritsar (in the province of Punjab), and that Kipling called Dyer "the man who saved India" and initiated collections for the latter's homecoming prize.[149] Kim Wagner, senior lecturer in British Imperial History at Queen Mary University of London, says that while Kipling did make a £10 donation, he never made that remark.[150] Similarly, in his paper BRITISH REACTION TO THE AMRITSAR MASSACRE 1919-1920, author Derek Sayer states that Dyer was "widely lauded as the savior of Punjab", that Kipling had no part in organizing The Morning Post fund, and that Kipling only sent £10, making the laconic observation: "He did his duty, as he saw it."[151] Subhash Chopra also writes in his book Kipling Sahib – the Raj Patriot that the benefit fund was started by The Morning Post newspaper, not by Kipling.[152] The Economic Times attributes the phrase "The Man Who Saved India" along with the Dyer benefit fund to The Morning Post as well.[153] Many contemporary Indian intellectuals such as Ashis Nandy have a nuanced view of Kipling's legacy. Jawaharlal Nehru, the first prime minister of independent India, often described Kipling's novel Kim as one of his favourite books.[154][155] G.V. Desani, an Indian writer of fiction, had a more negative opinion of Kipling. He alludes to Kipling in his novel All About H. Hatterr: I happen to pick up R. Kipling's autobiographical Kim. Therein, this self-appointed whiteman's burden-bearing sherpa feller's stated how, in the Orient, blokes hit the road and think nothing of walking a thousand miles in search of something. Indian writer Khushwant Singh wrote in 2001 that he considers Kipling's "If—" "the essence of the message of The Gita in English", [156] referring to the Bhagavad Gita, an ancient Indian scripture. Indian writer R.K. Narayan said "Kipling, the supposed expert writer on India, showed a better understanding of the mind of the animals in the jungle than of the men in an Indian home or the marketplace."[157] The Indian politician and writer Sashi Tharoor commented "Kipling, that flatulent voice of Victorian imperialism, would wax eloquent on the noble duty to bring law to those without it".[158] In November 2007, it was announced that Kipling's birth home in the campus of the J. J. School of Art in Bombay would be turned into a museum celebrating the author and his works.[159] Art Though best known as an author, Kipling was also an accomplished artist. Influenced by Aubrey Beardsley, Kipling produced many illustrations for his stories, e.g. Just So Stories, 1919.[160] Screen portrayals Reginald Sheffield portrayed Rudyard Kipling in Gunga Din (1939). Paul Scardon portrayed Rudyard Kipling in The Adventures of Mark Twain (1944). Christopher Plummer portrayed Rudyard Kipling in The Man Who Would Be King (1975). David Haig portrayed Rudyard Kipling in My Boy Jack (2007). Bibliography Main article: Rudyard Kipling bibliography Kipling's bibliography includes fiction (including novels and short stories), non-fiction, and poetry. Several of his works were collaborations. See also icon Poetry portal Biography portal Kipling Trail List of Nobel laureates in Literature HMS Birkenhead (1845) – ship mentioned in one of Kipling's poems References  The Times, (London) 18 January 1936, p. 12.  "The Man who would be King". Notes on the text by John McGivering. kiplingsociety.co.uk.  Rutherford, Andrew (1987). General Preface to the Editions of Rudyard Kipling, in "Puck of Pook's Hill and Rewards and Fairies", by Rudyard Kipling. Oxford University Press. ISBN 0-19-282575-5  Rutherford, Andrew (1987). Introduction to the Oxford World's Classics edition of 'Plain Tales from the Hills', by Rudyard Kipling. Oxford University Press. ISBN 0-19-281652-7  James Joyce considered Tolstoy, Kipling and D'Annunzio the "three writers of the nineteenth century who had the greatest natural talents", but that they "did not fulfill that promise". He also noted their "semi-fanatic ideas about religion, or about patriotism". Diary of David Fleischman, 21 July 1938, quoted in James Joyce by Richard Ellmann, p. 661, Oxford University Press (1983) ISBN 0-19-281465-6  Alfred Nobel Foundation. "Who is the youngest ever to receive a Nobel Prize, and who is the oldest?". Nobelprize.com. p. 409. Archived from the original on 25 September 2006. Retrieved 30 September 2006.  Birkenhead, Lord. (1978). Rudyard Kipling, Appendix B, "Honours and Awards". Weidenfeld & Nicolson, London; Random House Inc., New York.  Lewis, Lisa. (1995). Introduction to the Oxford World"s Classics edition of "Just So Stories", by Rudyard Kipling. Oxford University Press. pp. xv–xlii. ISBN 0-19-282276-4  Quigley, Isabel. (1987). Introduction to the Oxford World's Classics edition of "The Complete Stalky & Co.", by Rudyard Kipling. Oxford University Press. pp. xiii–xxviii. ISBN 0-19-281660-8  Said, Edward. (1993). Culture and Imperialism. London: Chatto & Windus. p. 196. ISBN 0-679-75054-1.  Sandison, Alan. (1987). Introduction to the Oxford World's Classics edition of Kim, by Rudyard Kipling. Oxford University Press. pp. xiii–xxx. ISBN 0-19-281674-8  Douglas Kerr, University of Hong Kong (30 May 2002). "Rudyard Kipling." The Literary Encyclopedia. The Literary Dictionary Company. 26 September 2006.  Carrington, C.E. (Charles Edmund) (1955). Rudyard Kipling: His Life and Work. Macmillan & Co.  Flanders, Judith. (2005). A Circle of Sisters: Alice Kipling, Georgiana Burne-Jones, Agnes Poynter, and Louisa Baldwin. W. W. Norton and Company, New York. ISBN 0-393-05210-9  Gilmour  "My Rival" 1885. Notes edited by John Radcliffe. kiplingsociety.co.uk  Gilmour, p. 32.  thepotteries.org (13 January 2002). "did you know..." The potteries.org. Retrieved 2 October 2006.  Ahmed, Zubair (27 November 2007). "Kipling's India home to become museum". BBC News. Retrieved 7 August 2015.  Sir J. J. College of Architecture (30 September 2006). "Campus". Sir J. J. College of Architecture, Mumbai. Archived from the original on 28 July 2011. Retrieved 2 October 2006.  Aklekar, Rajendra (12 August 2014). "Red tape keeps Kipling bungalow in disrepair". Mumbai Mirror. Retrieved 7 August 2015.  Kipling, Rudyard (1894) "To the City of Bombay", dedication to Seven Seas, Macmillan & Co.  Murphy, Bernice M. (21 June 1999). "Rudyard Kipling – A Brief Biography". School of English, The Queen's University of Belfast. Archived from the original on 14 November 2012. Retrieved 6 October 2006.  Kipling, Rudyard (1935). "Something of Myself". Archived from the original on 23 February 2014. Retrieved 6 September 2008.  Pinney, Thomas (2011) [2004]. "Kipling, (Joseph) Rudyard (1865–1936)". Oxford Dictionary of National Biography (online ed.). Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/34334. (Subscription or UK public library membership required.)  Pinney, Thomas (1995). "A Very Young Person, Notes on the text". Cambridge University Press. Retrieved 6 March 2012.  Carpenter, Humphrey and Prichard, Mari. (1984). Oxford Companion to Children's Literature. Oxford University Press. pp. 296–297. ISBN 0192115820.  Chums, No. 256, Vol. V, 4 August 1897, p. 798.  Neelam, S (8 June 2008). "Rudyard Kipling's Allahabad bungalow in shambles". Hindustan Times. Retrieved 7 August 2015.[dead link]  "Kipling, Rudyard – 1865–1936 – Homes & haunts – India – Allahabad (from the collection of William Carpenter)". Library of Congress US. Retrieved 7 August 2015.  Scott, p. 315  "The Nobel Prize committee cited Rudyard Kipling's writing on the manners and customs of the Japanese when they awarded him his Nobel prize in 1907". Red Circle Authors. 1 April 2021. Retrieved 15 April 2021.  Pinney, Thomas (editor). Letters of Rudyard Kipling, volume 1. Macmillan & Co., London and NY.  Hughes, James (2010). "Those Who Passed Through: Unusual Visits to Unlikely Places". New York History. 91 (2): 146–151. JSTOR 23185107.  Kipling, Rudyard (1956) Kipling: a selection of his stories and poems, Volume 2 p. 349 Doubleday, 1956  Coates, John D. (1997). The Day's Work: Kipling and the Idea of Sacrifice. Fairleigh University Press. p. 130. ISBN 083863754X.  Kaplan, Robert D. (1989) Lahore as Kipling Knew It. The New York Times. Retrieved 9 March 2008  Kipling, Rudyard (1996) Writings on Writing. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44527-2, pp. 36 and 173  Mallet, Phillip (2003). Rudyard Kipling: A Literary Life. Palgrave Macmillan, New York. ISBN 0-333-55721-2  Ricketts, Harry (1999). Rudyard Kipling: A life. Carroll and Graf Publishers Inc., New York. ISBN 0-7867-0711-9  Kipling, Rudyard. (1920). Letters of Travel (1892–1920). Macmillan & Co.  Nicolson, Adam (2001). Carrie Kipling 1862–1939: The Hated Wife. Faber & Faber, London. ISBN 0-571-20835-5  Pinney, Thomas (editor). Letters of Rudyard Kipling, volume 2. Macmillan & Co.  Bliss Carman, et al., eds. The World's Best Poetry. Volume I. Of Home: of Friendship. 1904.  Kipling, Rudyard. 1899. The White Man's Burden. Published simultaneously in The Times, London, and McClure's Magazine (US) 12 February 1899  Snodgrass, Chris (2002). A Companion to Victorian Poetry. Blackwell, Oxford.  Kipling, Rudyard. (July 1897). "Recessional'". The Times, London  "Something of Myself", published 1935, South Africa Chapter  Reilly, Bernard F., Center for Research Libraries, Chicago, Illinois. email to Marion Wallace The Friend newspaper, Orange Free State, South Africa.  Carrington, C. E. (1955). The life of Rudyard Kipling, Doubleday & Co., Garden City, NY, p. 236.  Kipling, Rudyard (18 March 1900). "Kipling at Cape Town: Severe Arraignment of Treacherous Afrikanders and Demand for Condign Punishment By and By" (PDF). The New York Times. p. 21.  "Kipling.s Sussex: The Elms". Kipling.org.  "Bateman's: Jacobean house, home of Rudyard Kipling". National Trust.org.  C. E. Carrington (1955). The life of Rudyard Kipling, p. 286.  "Bateman's House". Nationaltrust.org.uk. 17 November 2005. Archived from the original on 17 January 2014. Retrieved 23 June 2010.  "Writers History – Kipling Rudyard". writershistory.com. Archived from the original on 25 April 2015.  Scott, pp. 318–319.  Leoshko, J. (2001). "What is in Kim? Rudyard Kipling and Tibetan Buddhist Traditions". South Asia Research. 21 (1): 51–75. doi:10.1177/026272800102100103. S2CID 145694033.  Gilmour, p. 206  Bennett, Arnold (1917). Books and Persons Being Comments on a Past Epoch 1908–1911. London: Chatto & Windus.  Fred Lerner. "A Master of Our Art: Rudyard Kipling and modern Science Fiction". The Kipling Society.  Nomination Database. Nobelprize.org. Retrieved on 4 May 2017.  "Nobel Prize in Literature 1907 – presentation Speech". Nobelprize.org.  Emma Jones (2004). The Literary Companion. Robson. p. 25. ISBN 978-1-86105-798-3.  MacKenzie, David & Dutil, Patrice (2011) Canada 1911: The Decisive Election that Shaped the Country. Toronto: Dundurn. p. 211. ISBN 1554889472.  Gilmour, p. 242.  Gilmour, p. 243.  Gilmour, p. 241.  Gilmour, pp. 242–244.  Gilmour, p. 244.  Mackey, Albert G. (1946). Encyclopedia of Freemasonry, Vol. 1. Chicago: The Masonic History Co.  Our brother Rudyard Kipling. Masonic lecture Archived 8 March 2012 at the Wayback Machine. Albertpike.wordpress.com (7 October 2011). Retrieved on 4 May 2017.  "Official Visit to Meridian Lodge No. 687" (PDF). 12 February 2014.  Bilsing, Tracey (Summer 2000). "The Process of Manufacture of Rudyard Kipling's Private Propaganda" (PDF). War Literature and the Arts. Archived from the original (PDF) on 2 April 2015. Retrieved 15 August 2013.  Gilmour, p. 250.  Gilmour, p. 251.  "Full text of 'The new army in training'". archive.org. 1915.  "1914 Authors' Manifesto Defending Britain's Involvement in WWI, Signed by H.G. Wells and Arthur Conan Doyle". Slate. Retrieved 27 February 2020.  Brown, Jonathan (28 August 2006). "The Great War and its aftermath: The son who haunted Kipling". The Independent. Retrieved 3 May 2018. It was only his father's intervention that allowed John Kipling to serve on the Western Front – and the poet never got over his death.  Quinlan, Mark (11 December 2007). "The controversy over John Kipling's burial place". War Memorials Archive Blog. Retrieved 3 May 2018.  "Solving the mystery of Rudyard Kipling's son". BBC News Magazine. 18 January 2016. Retrieved 3 May 2018.  McGreevy, Ronan (25 September 2015). "Grave of Rudyard Kipling's son correctly named, says authority". The Irish Times. Retrieved 3 May 2018.  "Casualty record: Lieutenant Kipling, John". Commonwealth War Graves Commission. Retrieved 3 May 2018.  Webb, George (1997). Foreword to: Kipling, Rudyard. The Irish Guards in the Great War. 2 vols. Spellmount. p. 9.  Southam, Brian (6 March 2010). "Notes on "My Boy Jack"". Retrieved 23 July 2011.  "The Many Lovers of Miss Jane Austen", BBC2 broadcast, 9 pm 23 December 2011  The Fringes of the Fleet, Macmillan & Co., 1916.  Elgar, Edward; Kipling, Rudyard. "'Fringes of the Fleet' by Edward Elgar and Rudyard Kipling". Enoch and Sons. Retrieved 7 October 2021.  Original correspondence between Kipling and Maurice Hammoneau and his son Jean Hammoneau concerning the affair at the Library of Congress under the title: How "Kim" saved the life of a French soldier: a remarkable series of autograph letters of Rudyard Kipling, with the soldier's Croix de Guerre, 1918–1933. LCCN 2007-566938. The library also possesses the actual French 389-page paperback edition of Kim that saved Hammoneau's life, LCCN 2007-581430  Simmers, George (27 May 1918). "A Kipling Hoax". The Times.  Kipling, Rudyard (1923). The Irish Guards in the Great War. 2 vols. London.  Gilmour, p. 273.  Gilmour, pp. 273–274.  Hodgson, p. 1060.  "The Liberty League – a campaign against Bolshevism". jot101.com. Retrieved 2 January 2017.  Miller, David and Dinan, William (2008) A Century of Spin. Pluto Press. ISBN 978-0-7453-2688-7  Gilmour, p. 275.  Kipling, Rudyar oseph Rudyard Kipling (wym. ['rʌdjərd ˈkɪplɪŋ]; ur. 30 grudnia 1865 w Bombaju, zm. 18 stycznia 1936 w Londynie) – angielski prozaik i poeta. Zdobył światową popularność wierszami o brytyjskich żołnierzach służących w koloniach oraz przygodowymi opowieściami zaliczanymi do klasyki literatury młodzieżowej. Uchodził za piewcę imperializmu, dostrzegał jednak wartości kulturowe ludów podbitych. Ukazywał kolonializm jako posłannictwo białej rasy, której powinnością jest krzewienie zasad europejskiej cywilizacji. Lata młodości spędził głównie w Indiach, które są egzotycznym tłem jego najbardziej znanych utworów: powieści Kim oraz opowiadań fantastycznych Księga dżungli. W licznych artykułach i wystąpieniach okolicznościowych komentował najważniejsze wydarzenia polityczne na świecie. Jego niezwykle poczytna twórczość budziła skrajnie różne oceny krytyków. W roku 1907 został wyróżniony literacką Nagrodą Nobla „w uznaniu przenikliwości, oryginalnej wyobraźni, śmiałych pomysłów i wybitnego talentu narracyjnego”[1]. Spis treści 1 Dzieciństwo i młodość 2 Krótkie formy literackie 2.1 Opowiadania indyjskie 2.2 Nowa tematyka 3 Czas podróży 4 Utwory dla dzieci i młodzieży 4.1 Sukces Księgi dżungli 4.2 Opowieści inicjacyjne 4.3 Popularność Kima 4.4 Bajki i opowiadania dla dzieci 5 Poezja i polityka 5.1 Heroizm i kpina 5.2 Apologia imperium 5.3 Wojna burska 6 Działalność polityczna 6.1 Brytyjskie konflikty 6.2 Walka z barbarzyństwem 6.3 Śmierć syna 7 Czasy powojenne 7.1 Między Francją a Niemcami 7.2 Światowy prestiż 7.3 Ostatnie lata 8 Rozbieżne oceny 9 Najważniejsze ekranizacje 10 Główne dzieła 10.1 Opowiadania 10.2 Powieści 10.3 Utwory poetyckie 10.4 Reportaże, opracowania historyczne, wspomnienia 11 Przypisy 12 Bibliografia 13 Linki zewnętrzne Dzieciństwo i młodość Francis Frith, Port w Bombaju, około 1860 Rudyard Kipling urodził się 30 grudnia 1865 w Bombaju, w Indiach Brytyjskich. Jego rodzicami byli Alice Kipling (z domu MacDonald) i John Lockwood Kipling. Ojciec, rzeźbiarz i rysownik, który w przyszłości będzie niejednokrotnie ilustrował dzieła syna, objął stanowisko wykładowcy w założonej przez Anglików Szkole Sztuk Pięknych w Bombaju[2]. Alice Kipling (1837–1910) była jedną z czterech wiktoriańskich sióstr, które związały się ze sławnymi mężczyznami: mężem ciotki Kiplinga, Georgiany, został malarz Edward Burne-Jones, drugiej ciotki, Agnes – malarz Edward Poynter, trzeciej, Louisy – konserwatywny polityk i inżynier kolejnictwa Alfred Baldwin[3]. Imię Kiplinga pochodzi od jeziora Rudyard w angielskim hrabstwie Staffordshire, gdzie jego rodzice przebywali jeszcze w czasach przedmałżeńskich[4]. Pisarz już jako dziecko osłuchał się z językiem hindustani, poznając baśnie opowiadane mu przez służbę[5]. Gdy Rudyard miał sześć lat, zgodnie z tradycją panującą w Indiach Brytyjskich, został wysłany do Anglii. Towarzyszyła mu trzyletnia siostra Alice nazywana w rodzinie Trix (1868-1948). Zamieszkali w Southsea, gdzie zajęli się nimi państwo Hollowayowie, którzy przyjmowali na wychowanie potomstwo Anglo-Hindusów, jak nazywano Brytyjczyków mieszkających na stałe w Indiach. Rodzeństwo przebywało w ich domu blisko sześć lat. W swojej autobiografii pisarz wspominał ten czas z niechęcią, ironicznie rozważając, czy połączenie okrucieństwa i zaniedbania, jakiego doświadczył ze strony Sarah Holloway, mogło przyspieszyć rozwój jego literackiego talentu[6]. W styczniu 1878 roku Kipling podjął naukę w United Services College w Westward Ho!. Tę szkołę, znaną ze spartańskich warunków, założono, by przygotowywać chłopców do akademii wojskowej lub pracy administracyjnej w koloniach[7]. Systematyczną edukację Rudyard zakończył w wieku 16 lat, gdyż jego rodzice nie mieli dość funduszy, by sfinansować mu dalszą naukę na prestiżowej uczelni, nie zdołał uzyskać stypendium, a wada wzroku wykluczyła go z szeregów armii[8]. Lockwood Kipling wyszukał synowi zatrudnienie w Lahaur, gdzie był kustoszem muzeum. Rudyard od roku 1882 zaczął pracować jako pomocnik wydawcy małego pisma „Civil & Military Gazette”, w którym pozostał aż do roku 1887[7]. Krótkie formy literackie Opowiadania indyjskie Zbiór opowiadań In Black and White, 1888 „Civil and Military Gazette” ukazywała się przez cały rok, sześć dni w tygodniu. Wydawca z czasem pozwolił Kiplingowi na dużą swobodę twórczą i zlecił mu pisanie opowiadań. Latem 1883 roku Rudyard odwiedził po raz pierwszy Simlę, letnią stolicę Indii Brytyjskich, dokąd wicekról wraz z członkami rządu przenosił się na pół roku. To miasto stało się scenerią wielu opowiadań, które napisał dla „Gazette” (Tępiciel zarazków – A Germ Destroyer, Na mocy podobieństwa – On the Strenght of a Likeness, Wressley z Biura Spraw Zagranicznych – Wressley of the Foreign Office)[9]. W piśmie tym w latach 1886-1887 ukazało się około 39 opowiadań Kiplinga. Większość z nich została następnie zebrana w Gawędach spod Himalajów. W roku 1887 pisarza przeniesiono do znacznie większej siostrzanej gazety „The Pioneer” w Allahabadzie, dla której pracował do roku 1889. Czytelnicy szybko docenili jego żywy styl, zmysł obserwacji i pełne ironii komentarze[5]. Pracował intensywnie i w ciągu kolejnego roku opublikował w broszurowej serii „Biblioteka Indyjskiej Kolei Żelaznej” łącznie 41 tekstów, od kilkustronicowych nowel do obszernych opowiadań, zebranych w sześciu tomach (Soldiers Three, The Story of the Gadsbys, In Black and White, Under the Deodars, The Phantom Rickshaw oraz Wee Willie Winkie), które można było kupić w dworcowych kioskach[7]. W swoich opowiadaniach Kipling opisuje Hindusów z życzliwością i zainteresowaniem, chociaż ma ich za rasę pod każdym względem niższą od Europejczyków i zdolną do życia jedynie pod surowymi rządami białego człowieka[10][11]. Indie to dla niego malownicze tło, na którym przedstawiał z satyrycznym zacięciem dobrze sobie znany świat oficerów, urzędników i kolonialnych dygnitarzy. Z jego tekstów wynika, że był zdecydowanym zwolennikiem systemu kastowego i to zarówno wśród Hindusów, jak i samych Brytyjczyków[12]. Chociaż miał świadomość krążących o Indiach stereotypów („Jak każdemu wiadomo, jest to kraj równo podzielony między dżungle, tygrysy, kobry, cholerę i sipajów”), to sam w swoich tekstach zadowalał się na ogół dość powierzchownymi obserwacjami[13][14]. Tylko niektóre jego wczesne opowiadania wyróżniały się oryginalnością. W Lispeth (1888) bohaterką jest Hinduska przygarnięta przez parę misjonarzy, która uratowawszy rannego Anglika, postanawia zostać jego żoną. Brama Stu Westchnień (The Gate of the Hundred Sorrows, 1888) to przedstawiona w narracji pierwszoosobowej degrengolada opiumisty, który wciągnął w nałóg żonę, a po latach uzależnienia czeka w spelunce na własną śmierć. The City of Dreadful Night (Miasto straszliwej nocy, 1885), z tytułowym nawiązaniem do poematu Jamesa Thomsona, jest niepozbawioną ironii opowieścią o Hindusach w Kalkucie, którzy, kierując samorządem gminnym, nie potrafią nigdzie zaprowadzić porządku i poprzestają na jałowym politykowaniu[15]. Kipling jako jeden z pierwszych opisywał także zwykłych żołnierzy, którzy, ze względu na swoje pochodzenie z nizin społecznych, w imperium często byli uważani za wykolejeńców. Nie unikając gloryfikacji, podkreślał ich szlachetność, wrażliwość uczuć, spontaniczny humor i zdolność do heroicznych poświęceń[16]. Dowcipne obrazki z codziennego życia szeregowców były tematem cyklu Soldiers Three zainspirowanego kilkoma scenami z Henryka V Williama Shakespeare’a. Podobnie jak w sztuce, skontrastowani bohaterowie rozmawiają ze sobą w swoich rodowitych dialektach (londyńskim, szkockim i irlandzkim), ujawniając przy okazji, jak bardzo Brytyjczycy różnią się między sobą nawykami i mentalnością[17]. Kipling z równą empatią i bez typowego dla siebie szyderczego humoru traktował jeszcze tylko bohaterów dziecięcych. W Czarnym Baranku (Baa baa, Black Sheep, 1888) przetworzył własne doświadczenia, opisując chłopca, który został odesłany z Indii do Anglii, wychowywał się u fanatycznej opiekunki, doświadczał stopniowej utraty wzroku i został bezpowrotnie okaleczony emocjonalnie[18]. Wysoko ceniono zwłaszcza opowiadanie The Drums of the Fore and Aft (Dobosze z „Fore and Aft”, 1888), ukazujące odwagę dwóch czternastolatków, którzy jako jedyni w pułku nie wycofali się z wąwozu otoczonego przez afgańskie plemiona i zginęli bohaterską śmiercią[19]. Nowa tematyka Frank Xavier Leyendecker, ilustracja do Nocnej poczty, 1909 W późniejszych opowiadaniach Kiplinga równie często jak wątki obyczajowe w egzotycznej scenerii pojawiały się elementy fantastyki i niesamowitości. Widmowa riksza (The Phantom Rickshaw, 1888) to opowieść o odtrąconej kobiecie, która zza grobu prześladuje niewiernego kochanka, w Zaginionym legionie (The Lost Legion, 1893) podczas nocnej wyprawy polegli żołnierze mieszają się z żywymi w miejscu dawnej masakry, a w Madonnie z okopu (A Madonna of the Trenches, 1926) przyczyną tajemniczego samobójstwa okazuje się zjawa. Z kolei Najpiękniejsza opowieść świata (The Finest Story in the World, 1891) świadczy o zainteresowaniu pisarza koncepcją wędrówki dusz i postrzeganiem pozazmysłowym[20]. Za szczególnie udane połączenie realizmu i grozy uznano opowiadanie They (One, 1904), w którym pragmatyczny sprzedawca automobilów zaczyna przypuszczać, że w elżbietańskiej posiadłości towarzyszą mu duchy zmarłych dzieci[21]. Krytycy uważają, że przynajmniej dwa teksty Kiplinga – Nocna poczta (With the Night Mail, 1905) oraz Proste jak D.R.U.T. (As Easy as A.B.C., 1912) – można uznać za prekursorskie w stosunku do technik narracyjnych, które zaczęto stosować w literaturze science fiction dopiero w latach 30. i 40. XX wieku[22]. W życzliwie przedstawionym przez Kiplinga świecie roku dwutysięcznego nad społeczeństwem czuwa organizacja, która nadzoruje nowoczesne formy transportu i telekomunikacji, a wszelkie przejawy buntu tłumi bezkrwawo bronią świetlną i dźwiękową. Żeby uprawdopodobnić wyimaginowane realia, pisarz wprowadził do terminologii technicznej liczne neologizmy, ukazywał mimochodem zaskakujące rekwizyty i stylizował język w rozmowach bohaterów, przyjmując na wiele spraw ich punkt widzenia. Tworzył w ten sposób futurystyczny kontekst uważany przez czytelnika za oczywistość, odbierany intuicyjnie i niewymagający dodatkowych wyjaśnień. Ten sposób prezentowania światów przyszłości stanie się powszechny dopiero dzięki twórczości Roberta A. Heinleina[23]. W kilku utworach Kipling wspominał także ideały wolnomularskie. W opowiadaniu O człowieku, który chciał być królem (The Man Who Would Be King, 1888), opisując dwóch awanturników samozwańczo obejmujących władzę na niedostępnych terenach, przywołał symbolikę masońską, która uprzednio pojawiła się również w jego wierszu The Mother-Lodge (Loża Matka, 1886). Pisarz został wolnomularzem już w roku 1885, wstępując w Lahaur do bractwa, którego członkowie mieli być sobie równi bez względu na kastę i kolor skóry. Zetknął się tam, co po latach wspominał z dużym sentymentem, z muzułmanami, hindusami, sikhami i przedstawicielami ruchów reformatorskich[24]. Wyraźne nawiązania do masonerii pojawiają się również w niektórych opowiadaniach z tomu Debits and Credits (In the Interest of the Brethren – W interesie braci, The Janeites – Wielbiciele Jane Austen, A Friend of the Family – Przyjaciel rodziny)[25]. Czas podróży Rudyard Kipling w Stanach Zjednoczonych, około 1894 W roku 1889 roku Kipling opuścił Indie i zaczął podróżować po świecie. Jako korespondent pisywał dla „The Pioneer” reportaże i artykuły, które zostały zebrane w tomie Od morza do morza. Najpierw wyprawił się do Rangunu, Singapuru, Hongkongu i Japonii. Przemierzył Stany Zjednoczone, od San Francisco przez Portland do Seattle. Później odwiedził Victorię i Vancouver w Kanadzie. Ponownie w Stanach Zjednoczonych podróżował przez Park Narodowy Yellowstone, Salt Lake City, Omaha, Chicago aż do Niagary, Toronto, Waszyngtonu, Nowego Jorku i Bostonu[26]. Następnie przebył Atlantyk i w 1889 roku dotarł do Liverpoolu. Wkrótce zadebiutował w świecie literackim Londynu, gdzie znano już i ceniono jego indyjskie nowele[27]. Kipling wcześnie próbował zmierzyć się z większą formą narracyjną. Treść jego pierwszej, niedokończonej i zaginionej powieści Mother Maturin (Matka Maturin, 1885-1886) do dzisiaj jest tematem spekulacji[28]. Kolejną próbą było Światło, które zagasło (1890), dramatyczna historia o ślepnącym malarzu i jego nieodwzajemnionym uczuciu do ambitnej, choć pozbawionej talentu dziewczyny, pragnącej odnieść artystyczny sukces. Jej chłodnym reakcjom została wyraźnie przeciwstawiona serdeczna męska przyjaźń, będąca stałym motywem wielu utworów Kiplinga[5]. Po pierwszym wydaniu tej powieści wydrukowano w prasie również wersję skróconą. Tragiczna śmierć malarza i niewzruszona postawa jego wybranki były jednak zdaniem właściciela gazety zbyt przygnębiające, toteż pisarz wprowadził optymistyczny finał z małżeństwem pary protagonistów. Dopiero w kolejnym wydaniu książkowym (1891) przywrócił pierwotną wersję zakończenia[29]. Niekiedy uważa się, że pierwowzorem nieprzystępnej bohaterki była wczesna miłość Kiplinga, Violet Garrard zwana Flo (1856-1938), która odtrąciła jego zaloty. Przypadkowe z nią spotkanie po latach, w roku 1890, pisarz przypłacił załamaniem nerwowym[30]. W powieści wyraźnie doszła do głosu zdecydowana mizoginia autora, obecna także w zbiorach opowiadań The Story of the Gadsbys i Under the Deodars, których akcja koncentruje się wokół ukazanych bez sentymentu romansów, plotek i małżeńskich intryg[17][31]. Niedługo po emocjonalnym kryzysie Kipling poznał przedstawiciela handlowego z branży wydawniczej, Wolcotta Balestiera, z którym napisał powieść przygodową Królewski klejnot (1892). Jej bohaterem był amerykański inżynier, przemierzający Dziki Zachód i Indie w poszukiwaniu cennego naszyjnika. Oryginalny tytuł powieści, The Naulahka, to błędnie zapisany wyraz naulakha, oznaczający dosłownie ’dziewięć lakhi‘ (900 000 rupii), jak nazywano niegdyś tę legendarną ozdobę noszoną przez indyjskie władczynie. Podczas wspólnej pracy Balestier przygotowywał przede wszystkim fragmenty rozgrywające się w Ameryce, Kipling zaś był autorem części indyjskiej[32]. Wkrótce więź łącząca obu mężczyzn stała się tak intymna, że niektórzy biografowie, analizując tę znajomość, doszukiwali się u Kiplinga wypartych skłonności homoseksualnych[33]. Po ukończeniu książki przepracowany pisarz, za radą lekarzy, wyprawił się w kolejną podróż, odwiedzając Kolonię Przylądkową, Australię i Nową Zelandię. Kiedy jednak dostał wiadomość, że Balestier zmarł nagle na dur brzuszny, niezwłocznie powrócił do Londynu. Wkrótce poprosił o rękę poznaną rok wcześniej siostrę przyjaciela, Caroline Balestier (1862-1939). Oświadczyny zostały przyjęte[34]. Ceremonia ślubna odbyła się w roku 1892, a pannę młodą poprowadził do ołtarza pisarz Henry James[35]. Nowożeńcy rozpoczęli miesiąc miodowy wyjazdem do Stanów Zjednoczonych, a następnie udali się do Japonii. Gdy przybyli do Jokohamy, dowiedzieli się, że ich bank zbankrutował. Powrócili wtedy do Stanów i w Vermoncie kupili kilka hektarów ziemi od brata Caroline, Beatty’ego Balestiera. Wybudowali tam dom, który Kipling nazwał „Naulakha” na cześć Wolcotta i ich współpracy, nie powtarzając przy tym błędu ortograficznego z okładki książki. W małżeństwie przyszło na świat troje dzieci: Josephine (1892-1899), Elsie (1896-1976) i John (1897-1915)[36]. Utwory dla dzieci i młodzieży Sukces Księgi dżungli  Osobny artykuł: Księga dżungli. John Charles Dollman, Mowgli przywódcą Bandar-logu, 1903 W Vermoncie Kipling napisał cykl znanych na całym świecie i wywodzących się z tradycji Pańczatantry opowiadań o wartkiej akcji Księga dżungli (1894) i Druga księga dżungli (1895)[37]. Bohaterem wielu z nich był żyjący wśród dzikich zwierząt chłopiec, który, wykarmiony przez wilczą watahę, przyjaźnił się z rozmaitymi drapieżnikami i dopiero w wieku młodzieńczym powrócił do ludzkiej osady (Bracia Mowgliego – Mowgli’s Brothers)[38]. Pisarz, nie uciekając się do frazesów i moralizatorskiego tonu, ukazał całe spektrum rozmaitych postaw życiowych oraz surowe, choć niepozbawione zasad etycznych, prawo dżungli[37]. Oryginalność tych opowiadań polegała także na tym, że Kipling, nawiązując do tradycji bajki zwierzęcej, zrezygnował z konwencjonalnego przedstawienia reprezentantów rozmaitych gatunków, które praktycznie nie zmieniło się od czasów Ezopa, Fedrusa i La Fontaine’a. U niego wilki są opiekuńcze, pantera łagodna, mądry niedźwiedź zaś stoi na straży niepisanych zasad współżycia w społeczności. Także postacie drugoplanowe – niezależny pyton, mściwy tygrys, filozofujący słoń, podstępny szakal i płaczliwy szczur piżmowy – zostały opisane w sposób daleki od schematów. Bajka jako gatunek literacki służący satyrycznemu odzwierciedleniu rzeczywistości pojawiła się jedynie we fragmentach ukazujących stado małp (Kaa na polowaniu – Kaa’s Hunting). Ten zbiorowy portret bezmyślnej hordy interpretowano niekiedy jako złośliwą aluzję do środowiska hinduskich nacjonalistów[39]. Wbrew tytułowi nie wszystkie opowiadania rozgrywają się w dżungli. Kipling dołączył do cyklu także historię z mórz podbiegunowych (Biała foka – The White Seal) oraz kilka tekstów, których akcja toczy się w świecie ludzi. Przedstawił w nich obowiązki kornaków na służbie u sahiba (Toomai od Słoni – Toomai of the Elephants), odważnego ichneumona, który uratował przed kobrami rodzinę angielskich kolonistów (Rikki-tikki-tavi) oraz hinduskiego ministra, który nagle porzucił prestiżowe stanowisko i pogrążył się w mistycznej, pustelniczej kontemplacji (Cud Puruna Bhagata – The Miracle of Purun Bhagat)[40]. Plastyczne opisy świata bujnej przyrody znad Gangesu i niezwykła spostrzegawczość autora zostały z czasem docenione przez biologów[41]. Nazwisko Kiplinga uwieczniono w nazwach wymarłego krokodylomorfa (Goniopholis kiplingi) oraz pająka z rodziny skakunowatych (Bagheera kiplingi), w tym wypadku upamiętniając także imię czarnej pantery, która troszczyła się o bohatera książki. W roku 1903 Kipling zgodził się, by kilka pomysłów z jego opowiadań zostało wykorzystanych w programie szkoleniowym letniego obozu dla chłopców, którego turnusy odbywały się nad jeziorem Newfound w New Hampshire. Działalność tego obozu wspierał przez całe życie. Również Robert Baden-Powell wykorzystał wiele wątków z Księgi dżungli, tworząc zasady, nazewnictwo i symbolikę ruchu skautowskiego[42]. Francuski kompozytor Charles Koechlin, zafascynowany tymi opowiadaniami, stworzył na ich podstawie cykl orkiestrowy Le livre de la jungle uważany za jego najwybitniejsze dzieło. Cykl, który powstawał przez blisko 40 lat, zawiera trzy bliskie impresjonizmowi pieśni z orkiestrą oraz cztery poematy symfoniczne[43]. Opowieści inicjacyjne Reklama powieści Kapitanowie zuchy, około 1893 Wkrótce dwa wydarzenia zmusiły Kiplingów do wyjazdu z Vermontu. W tym okresie Wielka Brytania i Wenezuela spierały się o granice Gujany Brytyjskiej. W roku 1895 nowy amerykański sekretarz stanu Richard Olney zaognił konflikt, uznając, że Stany Zjednoczone powinny być w tej sprawie arbitrem[44]. Mimo że ostatecznie kryzys przekształcił się w zgodną współpracę, pisarza zaniepokoiły antybrytyjskie nastroje w amerykańskiej prasie. Poza tym od dłuższego czasu relacje między Caroline i jej bratem Beattym Balestierem były napięte z powodu jego alkoholizmu i długów. W 1896 roku Beatty zaczął grozić Kiplingowi na ulicy. Incydent doprowadził do aresztowania napastnika, ale podczas szeroko komentowanego przesłuchania ucierpiała prywatność pisarza. W tym samym roku, tydzień przed rozpoczęciem kolejnej rozprawy, Kiplingowie wyjechali do Wielkiej Brytanii[45]. W tym okresie Kipling skupił się głównie na pisaniu utworów przeznaczonych dla młodzieży. Wychwalał w nich przede wszystkim te zalety, od których zależała trwałość brytyjskiego imperium[46]. Podtrzymywał w ten sposób tradycję literatury dydaktycznej z elementami militarnej przygody i bildungsroman. Często ukazywał dorastających chłopców w barwnym, egzotycznym otoczeniu i zachwalał ich zaradność połączoną z pomysłowością i indywidualizmem. Ponieważ ukazywał przy tym proces hartowania się charakteru, krytycy nazywali niekiedy jego teksty opowieściami inicjacyjnymi, podkreślając, że ich bohaterowie przeistaczają się z beztroskich dzieci w dojrzałych młodzieńców[1] Powieść przygodowa Kapitanowie zuchy (1897), przez niektórych badaczy zestawiana z Wyspą skarbów Roberta Louisa Stevensona, to historia rozpieszczonego szesnastolatka, syna amerykańskiego multimilionera, który podczas podróży statkiem przez Atlantyk wypadł za burtę i został uratowany przez załogę nowofundlandzkiego kutra[38]. Dynamiczną akcję urozmaicają sztormy, groźne góry lodowe i potwory z głębin, a męstwo marynarzy, dających chłopcu podczas połowów lekcję pracowitości i wytrwałości, zostało podkreślone już samym tytułem, będącym aluzją do elżbietańskiej ballady o walecznej Mary Ambree[47]. Stalky i spółka (1899) to z kolei optymistyczna opowieść o wybrykach trójki urwisów, w której Kipling zawarł wspomnienia z czasów młodzieńczego pobytu w szkole internatowej, przedstawiając samego siebie pod postacią niezdarnego okularnika, a jako tytułowego bohatera portretując przyszłego generała Lionela Dunsterville’a[48]. Przy okazji poparł też kanon angielskich ideałów wychowawczych: uczciwość, prawdomówność, samodzielność, a zwłaszcza pełne poszanowanie dla podziałów społecznych i ustroju państwowego[38]. Zabawne historyjki z życia psotnych uczniów były także okazją do opisania ówczesnych metod pedagogicznych, zgodnie z którymi karność i posłuch uzyskiwano przede wszystkim rózgami. Pisarz opisuje także samych nauczycieli, nie ukrywając, że obok autorytetów zdarzały się wśród nich osoby bezwzględne lub intelektualnie ograniczone. Zdaniem współczesnych krytyków Kipling mimowolnie ukazał szkołę jako system autorytarny o zhierarchizowanej, niemalże wojskowej strukturze. System ten, pełen wewnętrznych konfliktów, przez świat zewnętrzny był postrzegany jako monolit, gdyż cała społeczność w trosce o dobre imię instytucji godziła się na wiele wyrzeczeń[49]. Popularność Kima  Osobny artykuł: Kim (powieść). John Lockwood Kipling, ilustracja do Kima, 1901 Dużą popularnością wśród czytelników cieszyła się powieść Kim (1901), przez wielu biografów uważana za najwybitniejsze dzieło pisarza[24]. Niektórzy ze względu na wartką narrację i zmienną scenerię wiązali ją z nurtem literatury pikarejskiej, zwłaszcza z Łazikiem z Tormesu, inni, dostrzegając kunsztowny opis realiów, uważali, że okazała się dokonaniem na miarę Drogi do Indii Edwarda Morgana Forstera[50]. Bohaterem tego utworu był zwerbowany do brytyjskiego wywiadu spostrzegawczy chłopiec, który wraz ze starym lamą przemierzał Indie. Wędrówka tej nietypowej pary pozwoliła pisarzowi ujawnić tamtejsze rozwarstwienie społeczne, zaprezentować kulturową różnorodność oraz nakreślić dowcipny i urozmaicony obraz hinduskiej codzienności[37][38]. Dla krytyków natomiast opisana podróż była udanym nawiązaniem do słynnych przygód Don Kichota i Sancho Pansy u Cervantesa oraz pana Pickwicka i Sama Wellera w powieści Dickensa[51]. Choć główny bohater, jak często u Kiplinga, żył na pograniczu dwóch odrębnych kultur, to o oryginalności pomysłu i zaskakujących zwrotach akcji tym razem przesądził wątek szpiegowski osadzony w realiach czasów „wielkiej gry”[52]. Dodatkową atrakcją stał się barwny język wszystkich postaci, w którym pisarz zawarł angielskie archaizmy, zabawne błędy artykulacyjne, słowa świadomie użyte w niewłaściwym znaczeniu i określenia z rozmaitych hinduskich narzeczy[51]. Uważa się niekiedy, że Kipling próbował dzięki tej powieści odeprzeć zarzuty krytyków twierdzących, że jego umiejętności pisarskie ograniczają się jedynie do krótkich form prozatorskich. Okazało się jednak, że także Kim jest w gruncie rzeczy tylko serią opowiadań, w których pojawiają się te same postacie. Niektóre z nich czytelnicy znali już z wcześniejszych tekstów (Lispeth), inne były portretami realnych osób (jako kustosza muzeum Kipling przedstawił własnego ojca)[53]. Powieść ta dla badaczy stała się także pretekstem do rozważań na temat stosunku Kiplinga do różnych religii. Przyjmuje się na ogół, że pisarz odnosił się pogardliwie do hinduizmu, który kojarzył z fatalizmem, apatią i zachowaniami eskapistycznymi. Poza tym właśnie w hinduizmie dostrzegał przyczynę wielu problemów społecznych nękających Indie. Znacznie życzliwej traktował buddyzm, daleki od wszelkiej teologicznej ortodoksji, w którym cenił praktyczne zastosowanie zasad etycznych, dających się pogodzić nawet z naukowym materializmem i teorią ewolucji[54]. Ukazanej w Kimie malowniczej panoramie Półwyspu Indyjskiego często zarzucano jednak brak głębszej analizy poruszanych zagadnień, typowej chociażby dla dzieł Josepha Conrada, którego Kipling darzył dużym uznaniem[55]. Bajki i opowiadania dla dzieci Arthur Rackhman, ilustracja do Puka z Pukowej Górki, około 1906 Powrót Kiplingów do Stanów Zjednoczonych w roku 1899 zakończył się rodzinnym nieszczęściem. Pisarz i jego córka Josephine zapadli na zapalenie płuc, którego dziewczynka nie przeżyła[56]. Po śmierci córki wstrząśnięty Kipling zaczął intensywnie pracować nad zbiorem Takie sobie bajeczki, który ukazał się w roku 1902. Te proste historyjki z morałem, zaliczane do klasyki literatury dziecięcej, dzięki przemyślanej formie i finezyjnemu humorowi stały się atrakcją literacką także dla dorosłych[38]. Pisarz stworzył w tym tomie nowoczesny bestiariusz, dzięki któremu mógł z przymrużeniem oka wyjaśnić najmłodszym czytelnikom, dlaczego słoń ma długą trąbę (The Elephant’s Child), jak powstał garb wielbłąda (How the Camel Got His Hump) albo z jakiego powodu lampart dostał plam na skórze (How the Leopard Got His Spots) oraz opisywał przebiegłego kota, który zawsze chadzał własnymi drogami (The Cat That Walked by Himself) i chełpliwego motyla, który tupał nóżką (The Butterfly That Stamped)[57]. Po raz kolejny pisarz zwrócił się do dzieci w roku 1906, publikując Puka z Pukowej Górki. Wykorzystał wtedy tematy z przeszłości Anglii, pragnąc wzbudzić w młodzieży poszanowanie narodowych tradycji[38]. W opowieściach, rozgrywających się najczęściej na terenie hrabstwa Sussex, pojawiły się tym razem skrzaty i leśne duszki. Autor jednak, wprowadzając tytułową postać Puka, nawiązał nie tylko do Snu nocy letniej. Ukazał także przybyszów z zamierzchłych czasów: normandzkiego rycerza, rzymskiego centuriona, budowniczego z XV wieku oraz Żyda z epoki króla Jana bez Ziemi. Za ich pośrednictwem przedstawił życie zwykłych ludzi na tle ważnych wydarzeń historycznych, do których zaliczył przede wszystkim bitwę pod Hastings, bunt baronów, walki na murze Hadriana i podpisanie Magna Charta Libertatum[58]. W swoich tekstach unikał moralizatorskich pouczeń i jednoznacznych nakazów. Kolejne opowieści miały być świadectwem z dawnych epok, dzięki któremu dzieci odkrywały różnorodne wizje świata[59]. W podobnej konwencji został utrzymany zbiór Rewards and Fairies (1910), z tymi samymi bohaterami poznającymi minione dzieje. Postaciami z przeszłości są tym razem żyjący w neolicie pasterz, królowa Elżbieta I, król Henryk VII, George Washington i wynalazca stetoskopu René Laennec. Po publikacji tego zbioru krytycy po raz kolejny podkreślili, że Kipling w poszczególnych epizodach udatnie naśladuje różne historyczne odmiany języka angielskiego[60]. Poezja i polityka Heroizm i kpina Zbiór wierszy Barrack-Room Ballads, 1892 Kipling większość swoich tekstów prozatorskich wzbogacał fragmentami wierszowanymi: mottami, cytatami, pieśniami albo przysłowiami[61]. Czasami wykorzystywał także utwór poetycki w charakterze wstępu lub posłowia do zbioru opowiadań (Actions and Reactions, Debits and Credits). Niekiedy wiersz stanowił komentarz do głównego tekstu lub rozwijał któryś z jego wątków pobocznych. Z kolei w obu Księgach dżungli zawsze był wyodrębnionym utworem stworzonym rzekomo przez postać ze świata przedstawionego (Śpiew myśliwski Gromady z Seeonee – Hunting-Song of the Seeonee Pack, Śpiew zwierząt obozowych podczas parady – Parade-Song of the Camp Animals)[62]. Zdarzało się, że wiersze te zdobywały znaczną popularność i były cytowane niezależnie od prozatorskich partii utworu. W wypadku Puka z Pukowej Górki niejednokrotnie za osobne teksty uważano Pieśń harfiarską duńskich niewiast (Harp Song of the Dane Women), Runy na mieczu Welanda (The Runes on Weland’s Sword) i hymniczne zakończenie Pieśń dzieci (The Children’s Song)[63]. Większość tych utworów została następnie zebrana w tomie Songs from Books (1912)[64]. Pierwszy tom poetycki Kiplinga – opublikowane własnym sumptem żartobliwe wiersze Departmental Ditties (1886) – spotkał się z tak dużym zainteresowaniem, że już w tym samym roku ukazało się kolejne wydanie. Czytelników tych tekstów rozbawił przede wszystkim opis absurdalnie rozbudowanej struktury administracyjnej kolonialnych urzędów oraz szczegóły podstępnej walki o awans i apanaże[65]. Pisarz umocnił swoją pozycję zbiorem Barrack-Room Ballads (1892), w którym wykorzystując żołnierski żargon, a niekiedy niegramatyczną angielszczyznę ludzi prostych, opisywał różne epizody z okresu wojen kolonialnych[5]. Spośród tych utworów popularnością cieszył się zwłaszcza wiersz Gunga Din o hinduskim służącym, który roznosił wodę wzdłuż linii bojowej i zginął, ratując rannego szeregowca. Równie znana była pieśń Mandalay, liryczne wspomnienie przywołujące z londyńskiej perspektywy piękno i niezwykłość birmańskiego świata[66]. Za charakterystyczną cechę tych utworów można uznać całkowitą nieobecność wszelkiej patriotycznej wzniosłości. Kipling chwaląc niezmiennie wytrwałość, męstwo i koszarową dyscyplinę, pozwalał sobie nawet na krytycyzm, który wkrótce całkowicie zniknie z jego wierszy. W Tommym dobitnie podkreślał, że pogardzany żołnierz świetnie zdaje sobie sprawę z hipokryzji bojowych haseł[67]. Z kolei bohaterowie The Widow at Windsor (Wdowa z Windsoru, przezwisko królowej Wiktorii), wędrujący wraz z armią po całym świecie, z jawnym sarkazmem opisują wątpliwy zaszczyt służby, który przypadł im w udziale[57]. Przypuszcza się, że właśnie ze względu na ten wiersz Kipling nigdy nie został wyniesiony do godności poety-laureata[68]. Niektóre teksty z Barrack-Room Ballads zaskakiwały dalekim od konwenansu potraktowaniem kwestii obyczajowych. W The Ladies (Damy) Kipling otwarcie zachwalał nawiązywanie bliskich relacji z kobietami różnych ras przez żołnierzy stacjonujących w obcych krajach[69]. Do wielu wierszy z tego okresu skomponowano później muzykę (Percy Grainger, Peter Bellamy), doceniając zwłaszcza ich nieskomplikowany miarowy rytm, który sprawiał, że kojarzyły się z prostymi strofkami przeznaczonymi do chóralnego śpiewania podczas marszu[70]. Apologia imperium Satyryczny rysunek do wiersza Brzemię białego człowieka, 1899 Po powrocie do Anglii Kipling, nazywany żartobliwie „generalnym inspektorem literackim imperium brytyjskiego”, coraz częściej umieszczał w swoich utworach aluzje polityczne. Opowiedział się całkowicie za polityką Josepha Chamberlaina, ministra kolonii w konserwatywnym rządzie lorda Salisbury’ego, sławiąc zwycięstwo torysów, deprecjonując decentralistyczną politykę liberałów i postulując coraz silniejsze związanie terytoriów zamorskich z macierzą[26]. W tym okresie powstał zbiór The Seven Seas (1896), w którym Kipling opisał ogrom brytyjskiego państwa, mającego posiadłości na wszystkich kontynentach. Za najdobitniejszy przykład jego kolonialnego patriotyzmu i mesjanistycznego spojrzenia na białą rasę uchodzą dwa kontrowersyjne wiersze opublikowane pierwotnie w londyńskim „The Times” i włączone następnie do tomu The Five Nations (1903). Hymn skruchy (Recessional, 1897), ułożony z okazji sześćdziesięciolecia panowania królowej Wiktorii, to pisana biblijnym językiem i utrzymana w chorałowym rytmie przestroga przed pychą i samochwalstwem narodu wybranego, któremu Bóg powierzył władzę nad innymi ludami[71]. Z kolei The White Man’s Burden (Brzemię białego człowieka, 1899), przez jednych postrzegany jako wiernopoddańcza i całkowicie naturalna pochwała rosnącego w siłę mocarstwa, przez innych został uznany za propagandę wojującego imperializmu i towarzyszących mu rasistowskich poglądów. Tytułowym brzemieniem była zdaniem Kiplinga trudna misja opiekuńcza i wychowawcza Brytyjczyków, którzy, rzekomo nie szukając własnych korzyści, spełniali jedynie swój cywilizacyjny obowiązek. Poeta odgrywał w tych wierszach rolę mentora, wspominając o wysokich wymaganiach moralnych dotyczących wszystkich, których posłannictwem było krzewienie wiktoriańskich wartości pośród pogan[72]. Jednocześnie dał wyraz światopoglądowi wywodzącemu się z purytanizmu Olivera Cromwella, heroizmu Thomasa Carlyle’a i rygoryzmu moralnego Johna Wesleya[68][73]. Potęgę imperium Kipling sławił także w wielu utworach z tomu The Five Nations, mówiących między innymi o nowych samorządowych społecznościach brytyjskich w pięciu częściach świata[38]. Styl wierszy Kiplinga był na tyle sugestywny, że wiele zawartych w nich określeń weszło do potocznego języka. Do najczęściej cytowanych należy fragment The Ballad of East and West (Ballada o Wschodzie i Zachodzie, 1889): „Wschód to Wschód, a Zachód to Zachód i nigdy się nie spotkają”[74]. Zdanie to, wyrwane z kontekstu, zmieniło swój pierwotny sens. W rzeczywistości intencją autora było podkreślenie, że jeśli spotka się dwóch wybitnych mężczyzn z odległych części świata, przestają istnieć granice terytorialne i różnice rasowe[75]. Wojna burska Obóz koncentracyjny w Bloemfontein podczas II wojny burskiej Na początku 1898 roku pisarz z rodziną wybrał się do Kolonii Przylądkowej na zimowy urlop, rozpoczynając tradycję, która trwała do 1908 roku. Został tam życzliwie przyjęty przez grupę najbardziej znaczących brytyjskich polityków: Alfreda Milnera, Leandera Starra Jamesona oraz, przede wszystkim, Cecila Rhodesa, imperialistę i magnata diamentowego, który wsławił się późniejszą koncepcją „od Kapsztadu do Kairu”, przewidującą kolonizację ziem afrykańskich od Prowincji Przylądkowej aż do Egiptu. To pod jego wpływem Kipling wspierał brytyjski czyn zbrojny w wojnie z Burami, których bunt stał w jawnej sprzeczności z ideą bezwzględnego posłuszeństwa dominiów wobec Wielkiej Brytanii[56]. Dużą popularnością cieszył się zwłaszcza wiersz Lichtenberg (1901), upamiętniający na przykładzie jednego weterana poświęcenie wielu Australijczyków, którzy ochotniczo wsparli interesy imperium[76]. Wojny burskie pojawiają się również w opowiadaniach, ukazujących Brytyjczyków jako nację przestrzegającą zasad kodeksu honorowego w przeciwieństwie do interesownych Amerykanów i perfidnych miejscowych partyzantów (The Captive – Jeniec 1902, A Sahibs’ War – Wojna sahibów 1904)[21]. Podczas kolejnej wizyty na południu Afryki pisarz pomógł w założeniu gazety „The Friend” dla oddziałów w Bloemfontein, niedawno podbitej stolicy Wolnego Państwa Oranii, gdzie dowodził Frederick Roberts[1]. Ta dziennikarska praca trwała zaledwie dwa tygodnie, ale dla pisarza była pierwszym po dziesięciu latach powrotem do redakcji oraz początkiem przyjaźni z Percevalem Landonem i Howellem Arthurem Gwynne’em[77]. Spośród wierszy rozdzielających opowieści zawarte w tomie Rewards and Fairies (1910) znalazł się wielokrotnie cytowany utwór Jeżeli (If–, 1910), zainspirowany prawdopodobnie postacią i czynami Leandera Starra Jamesona, który wsławił się udziałem w wojnie burskiej[78]. Utwór ten, uważany za pomnikowy przykład dojrzałej twórczości Kiplinga, był kwintesencją jego przekonań i zarazem kodeksem wzorowego postępowania. Poeta posługując się podniosłym językiem, propagował w nim życiowy program rzetelności, wstrzemięźliwości i wytrwałości[72]. Ta pochwała samokontroli i stoicyzmu, będących gwarantem człowieczeństwa, na której wychowało się kilka pokoleń Brytyjczyków, uchodzi do dzisiaj za najbardziej znany wiersz Kiplinga[79]. Zapewne dlatego podczas rewolty młodych gniewnych sam utwór, w założeniu wspierający tężyznę angielskiej młodzieży, stał się symbolem bezmyślnego drylu, serwilizmu i skostniałych podziałów społecznych. W roku 1968 Lindsay Anderson, nawiązując do powszechnie rozpoznawalnego tytułu, nakręcił film Jeżeli..., wyróżniony Złotą Palmą w Cannes. Reżyser utożsamiając się ze zbuntowanymi rówieśnikami, pokazał w alegorycznym finale grupę uczniów, którzy strzelają do szkolnych notabli i przedstawicieli wyższych sfer[80]. Działalność polityczna Brytyjskie konflikty Uchwała ulsterska, 1912 Gdy za panowania Edwarda VII konserwatyści zostali odsunięci od władzy, wpływy i popularność Kiplinga zaczęły słabnąć, chociaż on sam nigdy nie wstąpił do partii, nie piastował żadnego politycznego stanowiska, a nawet odmówił przyjęcia tytułu szlacheckiego[81]. Opinii publicznej jednak nie zaprzątała już kwestia kolonii, tylko burzliwe zmiany w Izbie Lordów, a pisarz wbrew ogólnym tendencjom popierał wszelkie działania wymierzone przeciwko liberalnemu rządowi[82]. Mimo rosnącej niechęci otoczenia, dla środowisk prawicowych nadal był niekwestionowanym autorytetem. Został nawet poproszony przez Maxa Aitkena o wypowiedź podczas kanadyjskich wyborów w roku 1911. Opublikowano wtedy apel pisarza, w którym sprzeciwiał się umowie wzajemnej ze Stanami Zjednoczonymi, uważając, że po jej podpisaniu Kanada będzie musiała się podporządkować amerykańskim wartościom i regułom prawnym. Przez następny tydzień apel Kiplinga był przedrukowywany przez większość anglojęzycznych gazet w Kanadzie[83]. Kiedy w Irlandii coraz większe sukcesy zaczęły odnosić ugrupowania domagające się choćby częściowej niepodległości, Kipling zdecydowanie opowiedział się po stronie unionistów, odrzucających jakiekolwiek dążenia separatystyczne[1]. Utrzymywał w tym czasie kontakty z Edwardem Carsonem, przywódcą unionistów ulsterskich, który odpowiadał za szkolenie lokalnych oddziałów ochotniczych i zorganizował w Belfaście potężną manifestację przeciwko niezależnym irlandzkim rządom. W wierszu Ulster (1912) Kipling upamiętnił podpisanie przez blisko 500 000 osób uchwały, w której przeciwstawiono się próbom odłączenia Irlandii Północnej od Korony[84]. Zachowawczy światopogląd Kiplinga dotyczył także kwestii związanych z równouprawnieniem płci. Pisarz wrogo odnosił się do wszelkich ruchów emancypacyjnych, a w roku 1911 jednoznacznie opowiedział się przeciwko przyznaniu kobietom prawa wyborczego[85]. Swoją niechęć do sufrażystek wyraził dobitnie w wierszu The Female of the Species (Samica tego gatunku, 1911)[86]. Był także zdecydowanym antykomunistą, co umocniło jego przyjaźń z popularnym pisarzem i wrogiem bolszewizmu Henrym Riderem Haggardem[87]. Walka z barbarzyństwem RMS „Lusitania”, 1907 Na początku I wojny światowej Kipling pisał pamflety i wiersze, którymi zachęcał do zbrojnego oporu i wspierał działania mające na celu odzyskanie zajętej przez Niemców Belgii. W tych cieszących się dużą poczytnością utworach wysławiał brytyjskich żołnierzy, podkreślając, że armia jest miejscem dla bohaterów i drwił z tych, którzy próbowali uniknąć służby wojskowej (For All We Have and Are – Za wszystko, co mamy i czym jesteśmy, 1914)[88]. Mimo że był świadomy okrucieństw, jakich dopuszczali się najeźdźcy wobec ludności cywilnej, kładł nacisk głównie na aspekt przetrwania i triumfu. Gwałtownym protestem zareagował natomiast na wiadomość o storpedowaniu w roku 1915 statku pasażerskiego „Lusitania”. Wojnę uważał za cywilizacyjną krucjatę przeciwko barbarzyńcom, twierdząc bez ogródek, że na świecie można wyróżnić dwie kategorie istot: ludzi i Niemców[89]. Krytycznie oceniał sposób, w jaki prowadzono działania zbrojne, już w 1914 roku dając wyraz oburzeniu, że Niemcy jeszcze nie zostały pokonane. Z tego powodu oskarżał o nieudolność całe przedwojenne pokolenie brytyjskich polityków, którzy – jak sądził – nie wyciągnęli wniosków z wojen burskich[90]. Do jego najbardziej niejednoznacznych tekstów z tego okresu należy opowiadanie Mary Postgate (1915). Opisał w nim motywy postępowania Angielki, która znalazła w swoim ogrodzie rannego niemieckiego pilota i nie udzieliła mu pomocy, z satysfakcją obserwując jego śmierć[91]. W ocenie Kiplinga szczególnie istotna była rozbudowa ojczystej floty. Już przed wojną postulował podjęcie zdecydowanych działań w odpowiedzi na rozwój niemieckiej marynarki pod dowództwem Alfreda von Tirpitza. Jako znawca tej tematyki został nawet oficjalnie zaproszony w roku 1897 na wielkie manewry morskie i komentował posunięcia strategiczne brytyjskiej admiralicji[68]. Wzmocnienie floty było głównym tematem serii gwałtownych artykułów drukowanych w „The Times” i „The Morning Post”, które opublikował następnie pod wspólnym tytułem A Fleet in Being (1898)[92]. Ta problematyka była mu bliska także po wybuchu wojny. W The Fringes of the Fleet (1915) zawarł kilka wierszy marynistycznych, do których Edward Elgar skomponował muzykę, a w kolejnych artykułach pisanych na zlecenie Ministerstwa Informacji (Sea Warfare, 1916) nadal z entuzjazmem opisywał znaczenie floty, z którego ogół Brytyjczyków nie zdawał sobie sprawy[93]. Śmierć syna Monument z wersetem „Imię ich żyje w pokoleniach”, cmentarz nieopodal Ypres Kipling uważał za oczywiste, że jego syn powinien uczestniczyć w wojnie. Osiemnastoletni John dwukrotnie próbował się zaciągnąć, ale odrzucono go ze względu na zaawansowaną krótkowzroczność. Ojciec wykorzystał wtedy swoją wieloletnią przyjaźń z lordem Robertsem, głównodowodzącym brytyjskiej armii, i wbrew orzeczeniom komisji lekarskiej Johna przyjęto do Gwardii Irlandzkiej. Zaraz po wcieleniu został wysłany na front i we wrześniu 1915 roku wziął udział w walkach o Loos-en-Gohelle. Po raz ostatni widziano go na polu bitwy. Jeden z żołnierzy twierdził, że John odniósł rozległą ranę postrzałową twarzy, ale ponieważ nie było jednoznacznego świadectwa śmierci, oficjalnie uchodził za zaginionego. Kipling blisko dwa lata miał nadzieję, że jego syn dostał się do niewoli. Na prośbę pisarza brytyjskie samoloty zrzucały po niemieckiej stronie frontu ulotki z apelem o pomoc w poszukiwaniach[87]. Ciało Johna zidentyfikowano, choć bez całkowitej pewności, dopiero w roku 1992. Kipling pośrednio nawiązał do tej śmierci dwuwierszem: „Gdy spytają, czemu śmierć już włada nami, / Odpowiedz: Bo ojcowie ich byli kłamcami”, co wielu biografów uznało za dowód jego poczucia winy[94]. Po tej tragedii pisarz przyłączył się do Komisji Grobów Wojennych Imperium Brytyjskiego, organizacji założonej przez Fabiana Ware’a, która sprawowała pieczę nad brytyjskimi cmentarzami wszędzie tam, gdzie zginęli żołnierze Wspólnoty Narodów. To Kipling wybrał biblijny werset „Imię ich żyje w pokoleniach” (Mądrość Syracha 44, 14), który umieszczano na tablicach pamiątkowych przy grobach poległych[95]. Również Kipling ułożył inskrypcję „Znany Bogu” na grobach nieznanych żołnierzy i wymyślił napis „Zmarli w chwale” na londyńskim cenotafie. By upamiętnić syna, napisał także dwutomową historię Gwardii Irlandzkiej (1923), zawierającą frontowe wspomnienia oraz wyimki z żołnierskich listów i dzienników[38]. Żałoba Kiplinga łączona była niekiedy z wierszem My Boy Jack (Mój syn Jack, 1916), chociaż utwór ten towarzyszył opisowi bitwy jutlandzkiej i wydaje się mówić o śmierci na morzu. Bezpośrednim nawiązaniem do osobistych przeżyć był również wiersz The King’s Pilgrimage (Pielgrzymka króla, 1922), opisujący wędrówkę Jerzego V po miejscach pamięci stworzonych przez Komisję. Duże wrażenie na czytelnikach wywarło opowiadanie The Gardener (Ogrodnik, 1925), w którym niezamężnej kobiecie przy grobie syna towarzyszy enigmatyczna postać przywodząca na myśl Chrystusa[91]. Szczególnym przeżyciem związanym z czasami wojny była dla Kiplinga korespondencja z Francuzem, Maurice’em Hammoneau, któremu życie ocalił egzemplarz Kima schowany na piersi w kieszeni kurtki mundurowej. Żołnierz podarował pisarzowi książkę, w której utkwiła kula, i swój Krzyż Wojenny, Kipling zaś w roku 1929 zgodził się zostać ojcem chrzestnym jego syna[96]. Czasy powojenne Między Francją a Niemcami Okładki dwóch książek Rudyarda Kiplinga, z roku 1919 (z widoczną swastyką) i z roku 1930 (po usunięciu swastyki) Po wojnie Kipling odnosił się sceptycznie do Ligi Narodów i czternastu punktów Wilsona. Żywił nadzieję, że Stany Zjednoczone zrezygnują z polityki izolacjonizmu i że powstanie przymierze angielsko-francusko-amerykańskie[97]. Pisarz nazywał Francję i Anglię bliźniaczymi fortecami europejskiej cywilizacji. Nieustannie ostrzegał przy tym przed korzystnym dla Niemców rewidowaniem ustaleń traktatu wersalskiego, uważając, że wszelkie ustępstwa mogą doprowadzić do kolejnej wojny[98]. Wspierał prezydenta Raymonda Poincarégo i w roku 1923 był jednym z nielicznych angielskich intelektualistów opowiadających się wbrew swojemu rządowi i opinii publicznej za francuską okupacją Zagłębia Ruhry. Swojej sympatii do Francji dał wyraz także w odzie France (Francja, 1913) i we wspomnieniach Souvenirs of France (1933)[99]. Kipling deklarował się jako przeciwnik faszyzmu, a Oswalda Mosleya uważał za niebezpiecznego arywistę. Już w roku 1933 napisał, że hitlerowcy dążą do krwawego konfliktu, a w roku 1935 nazwał Benita Mussoliniego obłąkanym megalomanem[100]. Ponieważ na okładkach wielu książek Kiplinga umieszczano swastykę wraz z wizerunkiem Ganeśi, boga o głowie słonia, pisarz bywał mylnie uznawany za zwolennika nazizmu. Swastyka u Kiplinga, prawo- i lewoskrętna, nawiązywała jednak do indyjskiego znaczenia tego znaku, będącego symbolem pomyślności. Jeszcze przed dojściem do władzy narodowych socjalistów Kipling nakazał usunąć ją z matryc drukarskich, by nie posądzano go o popieranie wrogiej ideologii. W wierszu The Storm Cone (Oko cyklonu, 1932), na rok przed objęciem przez Hitlera stanowiska kanclerza Niemiec, przypominał, że światowy pokój jest tylko krótkim okresem złudnej ciszy[101]. W roku 1935 wygłosił także mowę, w której ostrzegał przed zagrożeniem ze strony nazistowskich Niemiec[102]. Światowy prestiż Rudyard Kipling jako rektor uniwersytetu w St Andrews, 1923 W roku 1907, w wieku zaledwie 42 lat, Kipling został laureatem literackiej Nagrody Nobla. Podczas ceremonii w Sztokholmie sekretarz Akademii Szwedzkiej, Carl David af Wirsén, złożył hołd zarówno pisarzowi, jak i trzem wiekom angielskiej literatury. Sam Kipling natomiast zrezygnował z wygłoszenia zwyczajowego wykładu[1]. Wkrótce otrzymał także tytuły doktora honoris causa uniwersytetów w Oksfordzie, Cambridge, Edynburgu, Montrealu i Paryżu. W roku 1926 Królewskie Towarzystwo Literackie przyznało mu złoty medal, a w roku 1933 został członkiem zagranicznym francuskiej Akademii Nauk Moralnych i Politycznych (w 1937 jego miejsce zajął Marceli Handelsman[103])[104]. Jeszcze za życia pisarza, w roku 1927, powstało w Anglii Towarzystwo Kiplingowskie, zajmujące się badaniem i popularyzacją jego utworów[105]. Późna twórczość Kiplinga odzwierciedlała jego kult rzemiosła, uznanie dla sprawności zawodowej i wiarę w postęp techniczny. Swoim przekonaniom dał wyraz w popularnym wierszu nawiązującym do biblijnej przypowieści o synach Marty, robotnikach, i synach Marii, myślicielach (The Sons of Martha, 1907), w którym z wyraźną sympatią odnosił się do ludzi żyjących z pracy własnych rąk[106]. Do tego właśnie wiersza pisarz nawiązał w roku 1922, kiedy profesor inżynierii lądowej Herbert Haultain z uniwersytetu w Toronto poprosił go o napisanie uroczystego ślubowania oraz przygotowanie mowy na zakończenie studiów. Oba te teksty zostały oficjalnie zatytułowane The Ritual of the Calling of an Engineer (Rytuał powołania inżyniera). Kipling zresztą niejednokrotnie w różnych wierszach wspominał o potędze techniki (McAndrew’s Hymn – Hymn McAndrew 1893), a w opowiadaniach ze zbioru The Day’s Work z przejęciem opisywał elementy parowca i funkcjonowanie lokomotywy. Tym samym stał się jednym z pierwszych pisarzy, którzy włączyli mechanizację uprzemysłowionego świata do literatury pięknej[106]. Z kolei w akcji opowiadania Mrs Bathurst (Pani Bathurst, 1904) kluczową rolę odgrywał seans kinematograficzny[107]. Wszystkie nowinki Kipling chętnie wykorzystywał także we własnym życiu. Wraz ze wzrostem popularności samochodów, zaczął publikować w brytyjskiej prasie artykuły związane z motoryzacją, pisząc entuzjastycznie o swoich podróżach po Anglii, mimo że zwykle jeździł z szoferem[52]. W roku 1922 został również honorowym rektorem szkockiego uniwersytetu w St Andrews. Stanowisko to zajmował do roku 1925[104]. W mowie inauguracyjnej (Independence – Niepodległość), zwracając się do młodych Szkotów, przypomniał męstwo ich przodków i podkreślał, że najistotniejsze w życiu są odwaga i samodzielność[105]. Ostatnie lata Bateman’s, dom Rudyarda Kiplinga Kipling tworzył aż do lat trzydziestych XX wieku, ale znacznie wolniej i już bez większych sukcesów. Dużą popularnością cieszył się tylko tom jego opowiadań Thy Servant a Dog (1930), ukazujący rozmaitych ludzi widzianych oczami ich psów[96]. Trzeźwy bilans swojego życia i dorobku zawarł w niedokończonej autobiografii Something of Myself[27]. Z czasem zaniechał nawet komentowania wydarzeń politycznych. O śmierci pisarza przedwcześnie doniosła jedna z gazet, do której niezwłocznie napisał: „Właśnie przeczytałem, że umarłem. Nie zapomnijcie, proszę, usunąć mnie z listy prenumeratorów”[108]. W ostatnim okresie życia Kipling cierpiał na poważne dolegliwości gastryczne, które nasiliły się po śmierci syna. Lekarze wykluczyli nowotwór, podejrzewali natomiast nieżyt żołądka albo zapalenie jelit. Jednak zalecane kuracje, wymagające między innymi usunięcia wszystkich zębów, okazały się nieskuteczne[109]. Kipling zmarł w wyniku krwotoku po perforacji wrzodu dwunastnicy w nocy 18 stycznia 1936 roku, dwa dni przed swoim przyjacielem Jerzym V[110][111]. Ciało pisarza poddano kremacji, a jego prochy pochowano 22 stycznia 1936 w opactwie westminsterskim, obok grobów Charlesa Dickensa i Thomasa Hardy’ego[112][113]. Po śmierci żony Kiplinga w 1939 roku ich siedemnastowieczna posiadłość Bateman’s w Burwash została przekazana National Trust, organizacji zajmującej się ochroną dziedzictwa kulturowego[114]. Obecnie w Bateman’s znajduje się muzeum poświęcone pisarzowi. Wydanie zbiorowe jego dzieł (Complete Works, 1937-1940) obejmuje 35 tomów[115]. Nazwisko Kiplinga nosił brytyjski niszczyciel z czasów II wojny światowej. Od roku 2010 jego nazwisko nosi również jeden z kraterów na Merkurym. W Kanadzie, u szczytu popularności Kiplinga, na jego cześć nazwano miasto w południowo-wschodnim Saskatchewan. Rozbieżne oceny Rudyard Kipling w karykaturze Maksa Beerbohma, 1901 Twórczość Kiplinga jeszcze za jego życia podlegała skrajnie różnym ocenom w zależności od zapatrywań politycznych i społecznych badaczy[116][117][118]. Seria napastliwych artykułów prasowych rozpoczęła się już w roku 1891, kiedy to zarzucano mu egotyzm, próżność i szowinizm[119]. Niechętne opinie towarzyszyły pisarzowi nawet w okresie największej sławy, choć niektórzy krytycy podkreślali, że rasistowskie komentarze w jego utworach wypowiadały postacie fikcyjne, a nie on sam, co pozwalało na dokładniejsze scharakteryzowanie bohaterów. Wypominano również Kiplingowi, że nigdy otwarcie nie potępił masakry cywilów w Amritsarze (1919), chociaż deklarował się jako przeciwnik siłowego rozwiązywania konfliktów w granicach imperium[87]. W ostatnich latach życia został poddany ostracyzmowi przez środowisko postępowych intelektualistów, widzących w nim przede wszystkim groteskową figurę z karykatur Maksa Beerbohma[81]. Po śmierci Kiplinga dyskusje na temat jego twórczości odżywały przy okazji kolejnych wznowień. Do pisarzy o ogromnych uzdolnieniach zaliczył go T.S. Eliot, przeciwstawiając się opiniom, że jest on jedynie dziennikarzem, który schlebia gminnym gustom[120]. W eseju poprzedzającym wybór jego wierszy (Rudyard Kipling, 1941) docenił przemyślaną konstrukcję niektórych ballad (Danny Deever, 1892) oraz mistrzostwo epigramatów, widoczne zwłaszcza w pełnych goryczy Epitaphs of the War (Epitafia wojenne), będących poetyckim rozdziałem tomu The Years Between (1919)[121]. Podkreślił przy tym, że nie zauważa w tych utworach żadnych przejawów wyższości rasowej[122]. Z bezprecedensową krytyką wystąpił wtedy George Orwell (Kipling, 1942), nazywając pisarza reprezentantem brytyjskiej klasy rządzącej, którego dzieła są nie tylko wyzbyte wrażliwości moralnej, ale także odstręczające pod względem estetycznym. Dodał przy tym, że skoro sam Kipling uważał się za konserwatystę, to siłą rzeczy należy go zaliczyć do grona rasistów, których twórczość była zapowiedzią ideologii faszystowskiej[123]. Z kolei Herbert George Wells skrytykował Stalky’ego i spółkę, widząc w tym utworze aprobatę autora dla stosowania przemocy przy milczącym przyzwoleniu władzy[124]. James Joyce uznał Kiplinga, wraz z Lwem Tołstojem i Gabrielem D’Annunzio, za jeden z największych talentów dziewiętnastowiecznej literatury, choć przyznawał, że całą trójkę łączą niemal fanatyczne poglądy na temat religii lub patriotyzmu[125]. Jego utwory były również chwalone przez tak różnych pisarzy, jak Poul Anderson, Randall Jarrell i Jorge Luis Borges, który szczególnie wysoko ocenił opowiadanie The Church that was at Antioch (W Antiochii, w tamtejszym kościele, 1932)[126]. W niezależnych Indiach pisarz początkowo traktowany był niechętnie za sprawą imperialistycznego wydźwięku swoich tekstów, zwłaszcza tych sprzed I wojny światowej. Jego książki – z wyjątkiem niektórych opowiadań dla dzieci – często pomijano w programach nauczania literatury angielskiej w szkołach średnich i na uniwersytetach. Z czasem odbiór tej twórczości stał się znacznie bardziej zniuansowany, a Kiplinga powszechnie czytali zwłaszcza ci przedstawiciele hinduskich elit, chociażby Jawaharlal Nehru, którzy odebrali europejskie wykształcenie[127]. Wszelkie porównania z Kiplingiem zdecydowanie odrzucał inny noblista, Rabindranath Tagore, natomiast Gandhi w swoich ocenach był raczej wyrozumiały, twierdząc bez podawania konkretów, że intencje pisarza niekiedy niewłaściwie rozumiano[128]. Ambiwalentny stosunek do utworów Kiplinga zawarł w swojej opinii także Salman Rushdie, który dostrzegając w jego twórczości rasistowskie akcenty, widział w niej również niekłamaną fascynację Indiami[129]. Najważniejsze ekranizacje  Z tym tematem związana jest kategoria: Filmowe adaptacje utworów Rudyarda Kiplinga. Theda Bara i Edward José, Był sobie głupiec, 1915 Spośród wszystkich dzieł Kiplinga najczęściej przenoszono na ekran poszczególne opowiadania ze zbioru Księga dżungli. W pierwszej adaptacji, Kala Nag z roku 1937 w reżyserii Roberta J. Flaherty’ego i Zoltana Kordy, wykorzystano zarys historii opisanej w Toomaim od Słoni. Film ten uchodził za typowy przykład kinematograficznego paternalizmu wobec ludów uważanych za prymitywne. Uznano, że kompromis między dokumentalnym stylem Flaherty’ego a atelierową manierą Kordy dał w rezultacie efekt jedynie przeciętny[130]. Korda powrócił jeszcze do Księgi dżungli w roku 1942, angażując ponownie do głównej roli Sabu Dastagira, aktora pochodzenia hinduskiego. Jednak w historii kina zapisała się przede wszystkim wersja animowana z wytwórni Walta Disneya w reżyserii Wolfganga Reithermana (1967). Do sukcesu filmu przyczyniły się ekspresyjne sylwetki zwierząt, dynamiczna postać głównego bohatera i zróżnicowane stylistycznie melodie, od jazzowej pieśni małpiego króla po hipnotyczną kołysankę węża[131]. Z tekstów Kiplinga korzystali często reżyserzy, którzy specjalizowali się w pełnych rozmachu epopejach, egzotycznych melodramatach lub w filmach przygodowych. Po raz pierwszy jego opowiadanie przeniósł na ekran w roku 1921 James Young. W tym dramacie obyczajowym, zatytułowanym podobnie jak literacki pierwowzór Bez błogosławieństwa bożego (Without Benefit of Clergy), pisarz nie tylko odpowiadał za scenariusz, ale także figurował w czołówce jako autor scenografii. Mimo to nie ukrywał rozczarowania ostatecznym rezultatem[109]. W roku 1937 Victor Fleming nakręcił na podstawie Kapitanów zuchów film Bohaterowie morza ze Spencerem Tracym, który za rolę dzielnego rybaka został nagrodzony Oscarem[132]. W tym samym roku miał premierę Strzelec z Bengalu, adaptacja opowiadania Mały Willie Winkie (Wee Willie Winkie, 1888). Reżyser, John Ford, zdecydował się zmienić płeć głównego bohatera, żeby w filmie mogła zagrać Shirley Temple, dziecięca gwiazda tamtych czasów[133]. Wyraźne cechy melodramatu ma Światło, które zagasło Williama A. Wellmana z roku 1939. Kima przeniósł na ekran w roku 1950 Victor Saville, obsadzając w roli tajnego agenta Errola Flynna. Dużym powodzeniem u krytyków i publiczności cieszył się film Johna Hustona Człowiek, który chciał być królem (1975) z Michaelem Caine’em i Seanem Connerym jako byłymi żołnierzami ruszającymi na podbój dzikich plemion i z Christopherem Plummerem w roli samego Kiplinga[134]. Inspiracją dla reżyserów były nie tylko dzieła prozatorskie Kiplinga, ale również jego utwory poetyckie. Pisarz, zafascynowany obrazem Philipa Burne’a-Jonesa, opublikował w roku 1897 wiersz The Vampire (Wampirzyca)[135]. Wykorzystując główny motyw tego tekstu, Porter Emerson Browne napisał skandalizującą sztukę A Fool There Was (Był sobie głupiec), którą w roku 1915 przeniósł na ekran Frank Powell. Tę opowieść o demonicznej kusicielce, ściągającej zgubę na powszechnie szanowanego ojca rodziny, komentowały w niemym filmie strofy Kiplinga rozmieszczone na planszach[136]. Z kolei polska awangardowa impresja Buty (1933), w reżyserii Jerzego Gabryelskiego i ze zdjęciami Rudolfa Maté, powstała na podstawie wiersza Boots (1903)[137]. George Stevens w roku 1939 nakręcił zręczny film przygodowy z udziałem popularnych aktorów (Cary Grant, Victor McLaglen i Joan Fontaine), wykorzystując fabułę ballady Gunga Din[138]. Główne dzieła Opowiadania Gawędy spod Himalajów, 1888 (Plain Tales from the Hills, przekład Józefa Birkenmajera 1930) Soldiers Three, 1888 (Żołnierzy trzech) The Story of the Gadsbys, 1888 (Historia państwa Gadsby) In Black and White, 1888 (W czerni i bieli) Under the Deodars, 1888 (Pod himalajskimi cedrami) The Phantom 'Rickshaw, 1888 (Widmowa riksza) Wee Willie Winkie, 1888 (Mały Willie Winkie) Life’s Handicap, 1891 (Życiowe niepowodzenia) Many Inventions, 1893 (Pomysły różne) Księga dżungli, 1894 (The Jungle Book, przekład Józefa Czekalskiego 1900, pierwsze wydanie pod tytułem Księga puszczy, kolejne pod tytułem Księga dżungli; przekład Franciszka Mirandoli 1922; przekład Józefa Birkenmajera 1931; przekład Andrzeja Polkowskiego 2010) Druga księga dżungli, 1895 (The Second Jungle Book, przekład Józefa Czekalskiego 1902, pierwsze wydania pod tytułem Druga księga puszczy, kolejne pod tytułem Druga księga dżungli; przekład Teodora Mianowskiego 1903; przekład Franciszka Mirandoli 1923; przekład Józefa Birkenmajera 1928) The Day’s Work, 1898 (Codzienny trud) Stalky i spółka, 1899 (Stalky & Co., przekład Jerzego Bandrowskiego pod tytułem Stalky i spółka, 1923; przekład Zofii Popławskiej pod tytułem Stalky i towarzysze, 1927; przekład Józefa Birkenmajera pod tytułem Stalky i spółka, 1948) Takie sobie bajeczki, 1902 (Just So Stories, przekład Stanisława Wyrzykowskiego 1904; przekład Marii Kreczowskiej 1915) Puk z Pukowej Górki, 1906 (Puck of Pook’s Hill, w przekładzie Heleny Niemirowskiej i Franciszki Arnsztajnowej pod tytułem Puk, 1924; przekład Józefa Birkenmajera pod tytułem Puk z Pukowej Górki, 1924) Actions and Reactions, 1909 (Akcje i reakcje) Rewards and Fairies, 1910 (Elfy i ich dary) A Diversity of Creatures, 1917 (Rozmaitość stworzenia) Debits and Credits, 1926 (Rozchody i przychody) Thy Servant a Dog, 1930 (Twój sługa pies) W Polsce wiele nowel i opowiadań Rudyarda Kiplinga opublikowano w zbiorach, których zawartość była kompilacją różnych wydań angielskich: Nowele, tłum. Wili Zyndram-Kościałkowska, Księgarnia Bronisława Rymowicza, Petersburg 1892 O człowieku, który chciał być królem, tłum. Jerzy Bandrowski, Biblioteka Dzieł Wyborowych, Warszawa 1923 Opowiadania, tłum. Jerzy Bandrowski i Feliks Chwalibóg, Instytut Wydawniczy „Świadectwo”, t. 1-2, Bydgoszcz 2006 Pod niebem indyjskim, tłum. Antonina Gawrońska, Księgarnia H. Altenberga, Lwów 1905 Spod nieba Indii, tłum. Aem, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa 1905 Zaczarowany dom, tłum. A. Z. i Feliks Chwalibóg, Słowo Polskie, Lwów 1910[139] Zaginiony legion, tłum. Józef Birkenmajer i Marek Marszał, Iskry, Warszawa 1987 Zemsta Dungary, tłum. Feliks Chwalibóg, Słowo Polskie, Lwów 1909[140] Zew ziemi, tłum. Witold Zechenter, Wydawnictwo Panteon, Kraków-Warszawa 1929 Pojedyncze opowiadania zamieszczono także w antologiach: Droga do science fiction, red. Wiktor Bukato, Alfa, Warszawa 1985, t. 1 Opowiadania pisarzy angielskich XIX wieku, red. Anna Przedpełska-Trzeciakowska, Nasza Księgarnia, Warszawa 1971 Przedziwne opowieści, tłum. Wanda Tomaszewska, Księgarnia Polska Bernarda Połonieckiego, Lwów 1919 Zbiór powieści dla młodzieży, Wydziałowa Spółka Wydawnicza, Kraków 1931 Powieści Światło, które zagasło, 1891 (The Light That Failed, przekład Anatola Krzyżanowskiego, pseudonim Natalii Korwin-Szymanowskiej, pod tytułem Zwodne światło, 1893; przekład Eugenii Żmijewskiej pod tytułem Zagasłe światło, 1893; przekład Józefa Birkenmajera pod tytułem Światło, które zagasło, 1922) Królewski klejnot, współautor Wolcott Balestier, 1892 (The Naulahka: A Story of West and East, przekład Z. Kłośnik pod tytułem Naulahka, 1901; przekład Cecylii Niewiadomskiej pod tytułem Tajemniczy naszyjnik, 1901[141]; przekład Józefa Olbrychta pod tytułem Królewski klejnot, 1928; przekład Aleksandry Michałowskiej pod tytułem Królewski klejnot, 1929) Kapitanowie zuchy, 1897 (Captains Courageous, przekład J. Brzozowskiej pod tytułem Dzielni marynarze, 1912; przekład Eugenii Lenartowskiej pod tytułem Wśród ławic oceanu, 1912; przekład Jerzego Bandrowskiego pod tytułem Odważni. Powieść z życia rozbitków, 1913; przekład Józefa Birkenmajera pod tytułem Kapitanowie zuchy, 1931[142]; przekład Wacławy Komarnickiej i Ewy Kołaczkowskiej pod tytułem Kapitanowie zuchy, 1960) Kim, 1901 (przekład Wilhelma Mitarskiego 1901, przekład Marii Gąsiorowskiej 1902, przekład Józefa Birkenmajera 1926) Utwory poetyckie Departmental Ditties, 1886 (Śpiewki z departamentów) Barrack-Room Ballads, 1892 (Ballady koszarowe) The Seven Seas, 1896 (Siedem mórz) The Five Nations, 1903 (Pięć narodów) Songs from Books, 1912 (Pieśni z książek)